CD-recensie
© Aart van der Wal, september 2023
Korngold: Strijkkwartet nr. 1 in A, op. 16 - Pianokwintet in E, op. 15* Severin von Eckardstein (piano)*, Alma Quartet: Marc Daniël van Biemen, Benjamin Peled, Jeroen Woudstra, Clément Peigné |
 |
De ‘inkt' van mijn recensie van het boek Violist van Marc Daniel van Biemen was nauwelijks droog of daar arriveerde het tweede aan de kamermuziek van Erich Wolfgang Korngold (1897-1957) gewijde album van het Alma Quartet. Collega Gerard Scheltens besprak hier de eerste uitgave, toen met als extra bijzonderheid dat de opname van de toch al technisch en interpretatief behoorlijk ‘uitdagende' strijkkwartetten zonder digitale tussenkomst tot stand was gekomen: het principe van direct-to-disc, van de magneetband rechtstreeks naar de analoge master. Wat neerkwam op musiceren én opnemen ‘uit één stuk', waarvan u in de bespreking de nodige details kunt vernemen.
Dat is bij dit tweede album niet het geval (want anders was het ongetwijfeld wel in het cd-boekje vermeld). Hoewel het procedé niet nieuw is, leende het - althans wat het Alma Quartet betreft - experiment zich blijkbaar niet voor herhaling. Of het anders veel uitgemaakt zou hebben? Afgaande op dat eerste album kan ik met een gerust hart melden dat ook de uitvoeringen op dit nieuwe album vol spanning zitten (al weet je natuurlijk nooit wat het 'effect' zou zijn geweest als wél direct-to-disc was toegepast).
En wat toen door Scheltens als ‘jammer' werd betiteld: het toen ontbreken van het Strijkkwartet in A, op. 16, wordt met deze nieuwe uitgave meer dan goed gemaakt. Zoals ook de vertolking van het Pianokwintet in E, op. 15 hier een schoolvoorbeeld is van rijp en bevlogen kamermuzikaal musiceren, niet in de laatste plaats ook dankzij het spirituele aandeel van pianist Severin van Eckardstein. Dit zijn echt vijf sfeermakers die het romantisch idioom als het ware op het lijf geschreven is. Een eenmaal gevestigde traditie wordt voortgezet.
Zowel het Eerste strijkkwartet als het Pianokwintet ontstond tussen 1921 en 1923. De componist was toen rond de 25 en pas schoorvoetend op weg naar de latere laatromantische uitbouwsels (atonaal is het overigens nooit geworden: Korngold wilde er niet aan). Maar vergist u zich niet: dit zijn zeker geen onschuldige jeugdwerken. 'Jeugd' met een knipoog natuurlijk. De componist heeft daarbij niet nagelaten omde uitvoerenden aan de juiste sfeertekening te helpen. Zoals in het driedelige Pianokwintet, waarvan het tweede deel als tempoaanduiding 'Adagio. Mit größter Ruhe, stets außerst gebunden und ausdrucksvoll' meekreeg. Het openingsdeel werd geacht 'mit schwungvoll blühendem Ausdruck' te worden uitgevoerd, de finale 'gemessen, beinahe pathetisch'.
Fabian Frank van Arcantus Musikproduktion GbR heeft het in Hilversum afgewogen en beeldend vastgelegd. Het cd-boekje van de hand van de cellist, Clément Peigné, bevat over de uitgevoerde werken helaas (te) weinig informatie. Vreemd is wel dat de vijfde musicus 'im Bunde', de pianist, op de cover niet staat afgebeeld. Zo bescheiden is zijn rol in deze uitgave toch bepaald niet. Vandaar onderstaande afbeelding van Severin von Eckardstein, om het enigszins goed te maken...
 |
P.S.: Voor zover ik heb kunnen nagaan is het album nog niet in streaming beschikbaar, maar het is ook pas vandaag (15 september) verschenen.