DVD-recensie

 

© Aart van der Wal, januari 2012

 

 

Bach: Partita nr. 4 in D, BWV 828

Schumann: Kinderszenen op. 15

Beethoven: 33 'Veränderungen' over een wals van Diabelli op. 120 (Diabelli-varaties)

Stephen Kovacevich (piano)

Idéale Audience 3079238 • 94' •

Opname: 28 juli 2009, Verbier Festival

 

 


Het valt nauwelijks voor te stellen dat de Amerikaanse pianist Stephen Kovacevich (1940) na een herseninfarct toch nog op het podium is teruggekeerd. Insiders weten hoeveel moeite en tijd hem dat heeft gekost, maar het grootste wonder is misschien toch wel dat hij volledig wist te herstellen. Dit recital legt er getuigenis van af.

Om bij de Diabelli-variaties te beginnen: nog onlangs besprak ik de uitvoering door de Engelse pianist Paul Lewis (klik hier). Ik begon die recensie met de vertolking door Kovacevich voor het Philips-label, alweer lichtjaren geleden, waarmee hij wat mij betreft de norm had gezet: wie hem wilde evenaren, laat staan overtreffen moest wel van erg goede huize komen. Degene die hem uiteindelijk zou evenaren was hijzelf: ik kreeg begin deze week zijn Onyx-opname (klik hier) in handen die qua uitvoering en opname overigens niet noemenswaardig verschilt van die 'wereldberoemde' op (het toenmalige) Philips Classics. De vleugelklank was door Onyx net zo eminent vastgelegd als toentertijd door de Philips-technici. Al met al een prestatie die er toen en ook nu wezen mocht. Maar we treffen het: de klank van de Verbier-opname uit 2009 is wel anders maar geen sikkepit minder, terwijl we bovendien het beeld van een live-gebeurtenis mogen smaken.

Wat Kovacevich' pianistiek in Verbier betreft moeten we af en toe een klein beetje een oogje (of zo u wilt oortje) dichtknijpen. In de studio kan uiteraard worden 'gesleuteld, desnoods eindeloos gevijld aan de techniek (wat menigmaal ten koste gaat van de 'lange adem', de spanning in de muziek), maar voor een live-opname gaat dit uiteraard niet op. Er zijn er die zelfs dan geen fouten maken (ik denk aan bijvoorbeeld Kissin, Zimerman en Angelich). Het belang van 'fouten' is echter nogal arbitrair: vaak doen ze er niet toe, soms weer wel. Wat daarbij wel een belangrijke rol speelt is de herhaling: fouten tijdens een concert worden gemakkelijker door de vingers gezien dan fouten in een opname (want die keren steeds weer terug, nietwaar? Zo in de trant van 'daar heb je het weer'). Misslagen zijn in ieder geval storender dan een zekere mate aan 'smoezeligheid' of 'geschmier' (het rechterpedaal als probaat 'schmier'middel).

Kovacevich presenteerde in de studiio voor zowel Philips als Onyx een brandschone 'Diabelli', wat niet kan worden gezegd van de uitvoering in Verbier. De 'smoezeligheid' (frases die niet altijd schoon uit de verf komen, een net even onvoldoende scherp geprofileerde ritmiek of gewoon een kleine misslag) staat echter wel tegenover een hemelbestormende uitvoering (hoewel dat van de onverstoorbare pose van de pianist werkelijk niet valt af te lezen).

In Schumanns Kinderszenen is Kovacevich onmiskenbaar de pianist die in fraaie lijnen het dichterlijke parcours uitzet, al loopt een frase soms wat uit de pas (nr. 8). Bachs Vierde partita is in een woord meesterlijk, een van de beste ooit vastgelegd. Tot slot een groot compliment voor zowel beeld, regie als audio, die van begin tot eind van grote klasse zijn. Ondanks enige kanttekeningen in de marge is dit toch een uitgave om te koesteren!


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links