DVD-recensie
Elektra als grootse show
© Paul Korenhof, oktober 2015
R. Strauss: Elektra Ingrid Tobiasson (Klytämnestra), Ingrid Brimberg (Elektra), Susanna Levonen (Chrysothemis), Magnus Kuhle (Aegisth), Thomas Lander (Orest), Margaretha Dahlhamn, Agneta Lundgren, Katarina Leoson, Sara Olsson, Karin Andersson (Fünf Mägde), Anneli Lindfors (Die Aufseherin), Lennart Forsén (Ein alter Diener, Der Pfleger des Orest) e.a., Symfonieorkest van de Norrlandsoperan C Major 731904 (Blu-ray) Opname: Umea, 19 & 21 augustus 2014 |
 |
Over één ding kunnen wij het onderhand wel eens zijn: het Spaanse regie-collectief La Fura dels Baus staat garant voor visueel spectaculaire voorstellingen, maar op het punt van personenregie, karaktertekening en tekstinterpretatie schieten zij meestal hun doel voorbij - als zij op dat punt al een doel hebben. Of zij daarbij als collectief te werk gaan of 'individueel', is van even weinig invloed als het feit of zij hun voorstelling opzetten voor de relatief kleine Munt of een ruimte in de open lucht, het resultaat is gericht op een publiek dat visueel overdonderd wil worden.
Als zij in een traditioneel theater werken, werkt zo'n aanpak meestal negatief, zoals onlangs weer bij uit een Il trovatore in Amsterdam die in de Volkskrant terecht werd besproken onder de kop 'Suffe personenregie', maar geef hen de ruimte (en het geld) om in de open lucht iets groots op te zetten en over het resultaat kan gegarandeerd lang nagepraat worden. En misschien spreken hun voorstellingen daarmee ook een heel nieuw publiek aan. We hebben dat meegemaakt met de Arena van Verona, met opera in Ahoy', dus waarom niet met de voorstellingen van La Fura dels Baus?
Vorig jaar augustus verzorgde La Fura dels Baus in het Umestan Foretagspark in het Zweedse Umea een voorstelling van Elektra waarbij zij alle registers van hun visuele verbeeldingskracht konden opentrekken. Een grote ruimte, enorme technische mogelijkheden en kennelijk ook een flinke bak geld stonden hen daarbij ter beschikking. Een aantal elementen, zoals personages die in bakjes door de lucht zweven, is inmiddels overbekend, maar het resultaat is zelfs op het beeldscherm weer heel indrukwekkend. In werkelijkheid zal het effect natuurlijk nog vele malen groter zijn geweest, hoewel het voordeel van de inzoemende camera niet onderschat mag worden.
Elektra is geen gemakkelijke opera, maar duurt gelukkig maar kort
en dat zal voor een deel van het op het plein verzamelde publiek wel prettig
zijn geweest. Hoe het in werkelijkheid allemaal klonk, moeten wij ons
echter maar afvragen. Het fraai gemixte geluid dat in de huiskamers uit
de luidsprekers komt, zal wel enigszins afwijken van wat daar in de open
lucht te horen is geweest. De invloed van de electronica maakt een oordeel
over het muzikale aspect al moeilijk, maar de zangers beoordelen wordt
wel heel moeilijk, zeker gezien de instrumentatie van deze partituur.
De sopraan Ingela Brimberg toont een grote inzet, maar de titelrol zingen
met een grote microfoon voorgebonden is natuurlijk iets anders dan diezelfde
rol akoestisch vertolken in een theater. Zo'n overweging geldt voor alle
solisten en ik eigenlijk alleen met zekerheid te zeggen dat hier onder
leiding van Rumon Gamba door een degelijk Zweeds ensemble met een goed
orkest een alleszins redelijke voorstelling wordt neergezet. Muzikaal
is het zeker niet het laatste woord, maar een bijzondere ervaring zal
het ongetwijgeld wel geweest zijn. Of het een voorstelling is om thuis
regelmatig te bekijken, weet ik niet, maar dat is vooral een kwestie van
smaak en van instelling. Het is in ieder geval wel een belevenis, zeker
in de beeld- en geluidskwaliteit van de Blu-raydisc. Bijna onvoorstelbaar
dat dit op zo'n weids oppervlak in de open lucht met een dergelijke geluids-
en beeldkwaliteit werd opgenomen!