Componisten/werken

Joseph Achron (1886~1943):

muziek om verliefd op te worden

 

© Basia Jaworski, december 2022
https://www.basiaconfuoco.com

 

Arnold Schönberg was er van overtuigd dat Joseph Achron de meest onderschatte onder de hedendaagse componisten was. Schönberg roemde zijn originaliteit, hij was er dan ook zeker van dat Achrons muziek een absolute eeuwigheidswaarde had. Toch is Joseph Achron niet echt beroemd geworden.

Joseph Achron in St.-Petersburg (collectie Jewish National & University Library, Jerusalem)

De doorgewinterde vioolliefhebber kent ongetwijfeld  zijn ‘Hebrew Melody',  een zeer geliefde toegift op het repertoire van menig violist, te beginnen met Jascha Heifetz.
Het werk is geïnspireerd op een thema dat Achron ooit in een synagoge in Warschau hoorde toen hij nog maar een kleine jongen was. Hij schreef het in 1911, het was één van zijn eerste composities en tevens zijn ‘kleur bekennen': Achron werd lid van de Vereniging voor de Joodse Muziek.

Maar laten wij bij het begin beginnen.  Joseph Achron werd geboren in 1886 in Lazdijai, Litouwen - toen behorend tot het Russisch Imperium - en stierf zevenenvijftig jaar later in Los Angeles. Zijn moeder was een verdienstelijke zangeres, zijn vader voorzanger die ook viool speelde. Van hem kreeg Joseph zijn eerste vioollessen maar al spoedig maakte zijn vader plaats voor échte leraren. Op zijn achtste trad hij voor het eerst op en op zijn achttiende had hij al enkele composities op zij naam staan.

Zijn loopbaan als componist begon echter pas in de jaren twintig. In St.-Petersburg sloot Achron zich aan bij de componisten die verenigd waren in de ‘Nieuwe Joodse School'. Een paar jaar later verhuisde hij naar Berlijn, waar hij kennis maakte met de werken van de Franse impressionisten. Én met die van de Tweede Weense School.

In 1924 trok hij een aantal maanden door Palestina. Daar trad hij niet alleen op, maar verzamelde hij er ook alle mogelijke volksmuziek die hij op zijn reizen daar tegenkwam. De vele aantekeningen die hij toen maakte, gebruikte hij later in zijn composities. Zo zijn in zijn Vioolconcert op. 30 enkele duidelijk Jemenitische thema's te bespeuren.

In 1925 vestigde hij zich in New York, waar hij kennismaakte met het Yiddisch Theater en waar hij  toneelmuziek voor verschillende producties componeerde, waaronder voor Stempenyu, een toneelstuk van Sholem Alejchem over een Joodse violist. In de jaren dertig verhuisde Achron naar Hollywood, waar hij in 1943 overleed.

Joseph Achron (l.) met Otto Klemperer, die met het Los Angeles Philharmonic de premières leidde van Achrons Vioolconcerten nr. 2 en 3 (collectie Jewish National & University Library, Jerusalem)

De muziek van Achron wacht eigenlijk nog steeds op een 'revival', al zijn er al ettelijke pogingen gedaan om haar aan de vergetelheid te onttrekken. O.a. op Spotify is het een en ander van deze helaas ondergewaardeerde componist te vinden. Collega Siebe Riedstra besprak hier en hier een aantal werken van Achron.


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links