CD-recensie
© Siebe Riedstra, december 2015
Im schönen Strome - Heine LiederSchumann: Liederkreis op. 24 Franz: Verfehlte Liebe (15 liederen) - Mit schwarzen Segeln (8 liederen) Liszt: Im Rhein - Morgens steh' ich auf - Anfangs wollt' ich fast verzagen - Ein Fichtenbaum - Die Loreley Christian Immler (bariton), BIS-2134 • 68' • (sacd) Opname: september 2014, Musik-Akademie Basel |  |
Met deze uitgave debuteert de Duitse bariton Christian Immler (1971) op het label BIS. Hij heeft overigens al een respectabele discografie opgebouwd, voornamelijk met het zingen van oude muziek en liederenrecitals uit alle hoeken van het repertoire, tot en met de twintigste eeuw. In Nederland kennen we hem door de Nederlandse Bachvereniging, op AllofBach.com is hij te beluisteren en bekijken in de aflevering over Cantate 146.
Immler koos voor dit recital de titel 'Im schönen Strome', een ode aan de rivier de Rijn, verwoord in teksten van de dichter Heinrich Heine, en verklankt door componisten die de Rijn van dichtbij gekend hebben: Robert Franz, Franz Liszt en Robert Schumann. Dat de opname plaatsvond aan de oevers van de Rijn is een aardige bijkomstigheid.
Voor zover we vandaag nog weten wie Robert Franz (1815-1892) was, berust zijn reputatie geheel op een grote schat aan liedcomposities. Franz schreef ze in een tijd waarin je daarmee nou niet direct beroemd werd, maar Schumann en Liszt boden hulp en waardering. Schumann schreef lovende woorden over hem, en Liszt maakte transcripties van een aantal liederen. Franz bracht zijn composities uit in bundels die een opusnummer meekregen, maar geen cyclische kenmerken dragen. Om samenhang in zijn thematiek aan te brengen was Immler dus genoodzaakt om zelf een selectie samen te stellen. Dat is hem voortreffelijk gelukt, met vijftien liederen waarin de Rijn bezongen wordt, en acht liederen die met de zee te maken hebben. Franz is een echte miniaturist, en het samenvoegen van zijn vignetten geeft een boeiende cohesie waarvan zowel componist als uitvoerder als luisteraar profiteren.
Robert Schumann is een logische keuze waneer het over de Rijn gaat. Zijn Derde symfonie werd ernaar vernoemd, en hij vond er bijna zijn levenseinde bij een zelfmoordpoging. Heinrich Heine was een van zijn geliefde tekstdichters, en de Liederkreis opus 24 was het eerste grote bewijs van zijn kwaliteiten als liederencomponist. Franz Liszt was niet alleen een pianoleeuw, hij was een al even geniaal componist van miniaturen. Dat blijkt niet alleen uit zijn late pianowerken, maar vooral uit zijn liederen, het deel van zijn oeuvre dat nog altijd schromelijk wordt verwaarloosd. Immler heeft heel slim gekozen voor een paar teksten die zowel door de ene als de andere componist gezet zijn. Zo maakten Liszt en Schumann allebei een zetting van 'Morgens steh' ich auf und frage' - het verschil tussen de twee had niet groter kunnen zijn.
Het eindresultaat geeft een fascinerend inzicht in het werk van Robert Franz, intelligent in de context van zijn tijdgenoten geplaatst. Daarbij is die intelligentie prachtig verpakt in schitterend en vooral spontaan muziekmaken. Immler is een zanger die op geen enkele wijze de aandacht op zichzelf vestigt maar de muziek de vrije loop laat. Georges Starobinski is zijn alter ego aan de piano en de opname heeft datzelfde volkomen ontspannen karakter. De nabijheid van de Rijn heeft hier zijn uitwerking niet gemist.
____________________
Bachs Matthäus-Passion op Palmzondag 2016 in de Robert-Franz versie
De Stichting Laren Klassiek die het komend jaar haar 10-jarig jubileum viert, brengt Palmzondag 20 maart 2016 een bijzondere Matthäus-Passion . Het meesterwerk van Johann Sebastian Bach (1685-1750) zal dan worden uitgevoerd in de versie van zijn landgenoot Robert Franz (1815-1892). Klik hier voor verdere bijzonderheden.