CD-recensie

 

© Kees de Leeuw, november 2021

Theodor von Schacht - Symphonies Vol. 2

Schacht: Sinfonia in Bes – Sinfonia in F – Sinfonia in G

Evergreen Symphony Orchestra o.l.v. Gernot Schmalfuss
CPO 777 912-2 • 65' •
Opname: 15 januari 2019, Keelung City Cultural Centre, Taipeh (Taiwan)

   

Het label CPO kenmerkt zich onder meer door de uitgave van bij voorbeeld de complete kamermuziek, vioolconcerten en symfonieën van een bepaalde componist. Soms moet men daar erg lang geduld voor hebben. De uitgave van de complete symfonieën van Michael Haydn duurde ongeveer 20 jaar. Ik moest daaraan denken toen ik het tweede deel van een reeks symfonieën van Theodor von Schacht (1748-1823) in handen kreeg. Het eerste deel besprak ik al ruim zeven jaar geleden (klik hier). Het is mij echter niet bekend of er meer en zo ja, hoeveel cd's van deze Freiherr von Schacht gepland zijn. Met een orkest dat zich Evergreen noemt kunnen we wellicht nog op meer moois hopen.

Von Schacht kwam al op achtjarige leeftijd in Regensburg bij het hof van Thurn en Taxis, waar de muziek volop floreerde. De hofkapel behoorde in die tijd werd tot de beste orkesten met een internationale bezetting en kon zich danook meten met die van Wenen, Mannheim en Esterháza. De vader van Theodor was aan het hof verbonden en aldus kreeg de jonge Theodor een adellijke opvoeding. Muziekles kreeg hij onder meer van Joseph Riepel en Johann Jakob Küffner. In 1766 ging hij in de leer bij de Italiaanse operacomponist Niccolò Jommelli (1714-1774) in Stuttgart.
Eenmaal weer terug aan het hof mocht hij als intendant een Italiaanse opera oprichten. Later werd hij betrokken bij de oprichting van een Duits theater en hierna opnieuw een Italiaanse opera. Het waren succesvolle projecten, waar hij vanaf 1784 als muzikaal leider van de opera optrad.

Tot zijn belangrijkste composities behoren zijn speciaal voor het hof geschreven opera's, alle geschoeid op Italiaanse leest. Ze zijn volkomen in vergetelheid geraakt: niemand die er nog naar omkeek. Zelfs op cd lijkt er amper een fragment van te zijn bewaard.

In 1805 ging hij op reis naar Oostenrijk en ontwikkelde zich als componist van geestelijke muziek, waaronder zes missen ter ere van Napoleon. Hij schreef ook enkele klarinetconcerten, die Dieter Klöcker van het Consortium Classicum en ontdekker van veel onbekende muziek boven water haalde. Mogelijk heeft dirigent Gernot Schmalfuß, vroeger aan dit ensemble verbonden, zo de symfonieën van Von Schacht ontdekt.

Von Schacht schreef ruim 30 symfonieën. Luister naar een symfonie van Von Schacht en het is bijna onvermijdelijk om niet aan Joseph Haydn te denken. Er is zelfs al eens eerder een van zijn symfonieën aan Haydn toegeschreven. De belangrijkste kenmerken ervan zijn de aantrekkelijke melodieën en harmonieën. Een enkele keer lijkt het alsof Von Schacht moeite had zijn ideeën verder uit te werken, waardoor de spanning verloren gaat. Gelukkig komt dit slechts weinig voor en zijn het juist overwegend composities die wel degelijk boeien en waar vaart in zit.

De sinfonia in F is naar mijn mening het meest bijzonder met een prachtig gedragen adagio waarbij de fagot en met twee bassethoorns een hoofdrol spelen, gevolgd door een heerlijk menuet. Zo heeft elk deel wel iets moois te bieden.

Het orkest is niet van wereldniveau en de strijkers klinken soms te iel. Maar het enthousiasme van de musici en de aanstekelijke muziek compenseert de tekortkomingen.

Het is enigszins aandoenlijk dat in het cd boekje een apart zinnetje is opgenomen waarin orkest en dirigent hopen dat de luisteraar hetzelfde plezier ervaren als de musici toen bij de opname van deze cd. Hopelijk volgen er nog meer cd's en hoeven we hier geen zeven jaar op te wachten!


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links