CD-recensie
© Kees de Leeuw, mei 2024
Hertel: Hoboconcert nr. 2 in e - nr. 5 in g - nr. 6 in G - nr. 7 in g Ensemble Il Vento o.l.v. Katarzyna Pilipiuk (hobo) |
Johann Wilhelm Hertel (werd geboren in Eisenach in 1727 en overleed in 1789 in Schwerin. Veel sporen heeft hij niet nagelaten in de muziekgeschiedenis. Slechts een beperkt deel van oeuvre werd in druk uitgegeven. In een eerdere bespreking (klik hier) is een uitgebreide biografie over Hertel te lezen.
Dankzij diverse cd-opnamen is Hertel enigszins aan de vergetelheid ontrukt. Toen ik mij voor klassieke muziek begon te interesseren, werd ik vooral gegrepen door barokke componisten en trompetmuziek. Daar Hertel een aantal concerten voor trompet en orkest componeerde, ontdekte ik hem, ondanks zijn geringe bekendheid. Nogal opmerkelijk in zijn oeuvre is een concert met trompet en hobo als solo-instrumenten, een weinig voorkomende combinatie. Er verschenen relatief veel opnamen van deze compositie op cd.
Hij schreef ook concerten met trompet als solo-instrument en dus ook voor hobo solo. Een totaaloverzicht is moeilijk te krijgen omdat een thematische catalogus zoals we die kennen van o.a. Bach en Mozart niet blijkt te bestaan. In elk geval is er sprake van een tiental hoboconcerten dat bewaard wordt in de bibliotheek van het Koninklijk Conservatorium in Brussel, waarvan overigens nauwelijks iets op cd is uitgebracht.
Katarzyna Pilipiuk, ook musicologe, heeft de concerten speelklaar gemaakt voor deze cd en hierbij uiteraard gestreefd naar zo authentiek mogelijk klankbeeld.
In een eerdere bespreking van Hertels composities bespeurde ik al de grote invloed van Carl Philipp Emanuel Bach. Deze opnamen bevestigen dit beeld. Sturm und Drang en Empfindsamkeit kenmerken de concerten van Hertel. Zeker in het langste concert, nummer 5, waar vooral de strijkerspartijen heel sterk aan Bachs meest getalenteerde zoon doet denken. De andere composities hebben een meer eigen maar qua stijl behoudend karakter.
Eerlijk gezegd moest ik even wennen aan de soms wat scherpe hoboklank. Het is een kopie naar een instrument van Jonathan Bradbury. (ca. 1720), in 2019 vervaardigd door Randall Cook. De begeleiding is beperkt tot een elftal strijkers met klavecimbel. Dat instrument wordt bespeeld door Anna Huszczo, die samen met Katarzyna Pilipiuk de leiding heeft over het ensemble. De musici zijn afkomstig van het conservatorium van Krakow en zijn vooral actief in Polen. De groep heeft een repertoire dat reikt van de Barok tot de hedendaagse muziek. Het zijn zeer bekwame musici die hopelijk dankzij deze cd wat meer aan de weg kunnen gaan timmeren.
De opname is goed maar had nog wel iets gedetailleerder gekund. Het zou mooi zijn als een volgende cd gewijd is aan achttiende-eeuwse Poolse componisten.