CD-recensie
© Aart van der Wal, juli 2012
 |
Vivaldi: De twaalf concerten voor viool en strijkers op. 9 (La cetra):
nr. 1 in C, RV 181a - nr. 2 in A, RV 345 -
nr. 3 in g, RV 334 - nr. 4 in E, RV 263a -
nr. 5 in a, RV 358 - nr. 6 in A, RV 348 -
nr. 7 in Bes, RV 359 - nr. 8 in d, RV 238 -
nr. 9 in Bes, RV 530 - nr. 10 in G, RV 300 -
nr. 11 in c, RV 198a - nr. 12 in b, RV 391
Holland Baroque Society o.l.v. Rachel Podger (viool), met Judith Steenbrink in het Dubbelconcert RV 530
Channel Classics CCS SA 33412 • 61' + 57' • (2 sacd's)
Opname:september 2011 en januari 2012, Waalse Kerk, Amsterdam
Ik hoef alleen maar Rachel Podger in het keurig verzorgde cd-boekje te citeren: "Deze bundel (op. 9) zit vol juweeltjes, net als 'La Stravaganza' (klik hier), en stelt zelfs nog hogere speltechnische eisen aan de solist, waaronder veel, bijna exotische, experimentele effecten. Twee concerten gebruiken scordatura, een doelbewust andere stemming van enkele snaren, waardoor het instrument anders resoneert en er bepaalde notenfiguren en dubbelgrepen mogelijk worden die in de normale stemming onmogelijk zouden zijn." Bij Podger hoeven we niet aan te komen met Stravinsky's intussen behoorlijk sleets geworden uitspraak dat Vivaldi's muziek niet veel anders was dan vierhonderd keer hetzelfde concert. Bij mij trouwens evenmin, want met Podger ben ik van mening dat vrijwel alle concerten van deze 'rode priester' qua karakter en expressie zeer afwisselend zijn. Dat hij daarbij veel gebruik maakte van de refreintechniek (ritornello) doet daaraan niets af. Bovendien: Vivaldi schreef deze concerten om zijn toehoorders (en zo te horen ook zijn musici!) te vermaken, maar dan wel op een hoog artistiek niveau.
Verderop merkt Podger op dat het echt een openbaring is om zoveel expressieve diepte te ontdekken in een zo op het eerste gezicht onschuldig figuurtje. Er is haar veel aan gelegen om wat zij 'impliciete expressie' noemt boven water te halen. Deze concerten leggen er stuk voor stuk, deel voor deel, getuigenis van af: we worden voortdurend vergast op verrassing en contrast. Wat daarbij zeker heeft geholpen was de wel zeer gelukkig uitgevallen wisselwerking met de continuogroep van Holland Baroque Society, met name tijdens de dialogen met de soloviool. Ze mogen hier best met name worden genoemd: Tomasz Pokrzywinski (cello), Daniele Caminiti (luit), Tineke Steenbrink, de zus van Judith (klavecimbel) en Siebe Henstra (orgel). Het was het idee van Tineke om de ottavino (piccolo) - een viervoets klavecimbeltje dat een octaaf hoger klinkt - te gebruiken in het Largo van RV 345. Dat leverde volgens Podger 'een toefje extra magie' op. De opname paart transparantie aan definitie zonder scherpte.