CD-recensie
© Aart van der Wal, juni 2023
Mozart - Sonatas for Piano and Violin Klik hier voor de inhoudsopgave Renaud Capuçon (viool), Kit Armstrong (piano) |
Mijn eerste kennismaking met de Amerikaanse, van Brits-Taiwanese afkomst zijnde pianist én componist Kit Armstrong dateert al van een behoorlijk aantal jaren terug, dankzij de filmdocumentaire Alfred Brendel & Kit Armstrong set the piano stool on fire, verschenen in 2011 (de film vindt u hier). We zien daarin hoe de verhoudingen tussen leerling en docent zich geleidelijk aan ontwikkelen, de individualiteit van Armstrong meer en meer op de voorgrond treedt. De documentaire biedt een fascinerend inkijkje in niet alleen Armstrong als geduldige en goed luisterende student, maar ook in Brendels tegelijkertijd voortvarende én bescheiden manier van lesgeven. Hij was toen 72 en kampte blijkbaar nog niet met de gehoorproblemen die hem op latere leeftijd ernstig parten begonnen te spelen.
Mogelijk heeft de gevierde Franse violist Renaud Capuçon (*1976) die documentaire toentertijd eveneens gezien of heeft Brendel zelf hem op Armstrongs grote muzikale talent gewezen, want al in 2016 maakten zij hun debuut tijdens de door het Mozarteum verzorgde Mozartwoche in Salzburg, het evenement dat jaarlijks doorgaans in de derde week van januari plaatsvindt rond de geboortedag van ongetwijfeld Salzburgs meest beroemde inwoner.
Het recital in de Grote Zaal op 30 januari was volgens de verschillende media een waar schot in de roos, met op het programma Mozarts Vioolsonates KV 303, 304, 378 en 547, en met Armstrong in een niet minder voortreffelijke solo-rol in het interpretatief veeleisende Rondo in a, KV 511. Aldus leek de toon daarmee gezet voor een positief vervolg.
Al had het net even anders kunnen lopen, want oorspronkelijk was Menahem Presser voorbestemd om samen met Capuçon op te treden, maar de toen al 92-jarige pianist had door ziekte moeten afhaken. Hoe het vervolgens precies is verlopen weet ik niet, maar de vervanging door Armstrong zal het publiek niet onwelkom zijn geweest, want wat bleek? Armstrongs pianospel paste het vioolspel van Capuçon als een handschoen, al was dit misschien wel eerder aan de violist toe te schrijven, want Capuçon staat erom bekend dat hij zich schijnbaar moeiteloos en naadloos weet aan te passen aan het spel van zijn muzikale partner; overigens zonder daaraan ook maar enigszins zijn muzikale individualiteit op te offeren. Waarbij wat deze sonates betreft wel moet worden bedacht dat daarin niet alleen de piano voorrang heeft boven de viool (Beethoven zou die traditie nog geruime tijd voortzetten), maar ook dat wanneer sprake is van een concertvleugel (wel of niet met geheel geopende klep) en niet van een fortepiano, het eens te meer neerkomt op een delicaat uitgebalanceerd spel tussen beide instrumenten. Geen sinecure dus.
Werd ik vorige maand nog getrakteerd op een meer dan voortreffelijke uitvoering van Mozarts complete Pianosonates door de Zuid-Koreaanse pianiste Yeol Eum Son (*1986) (klik hier), is het nu het duo Capuçon-Armstrong dat voor een bijzonder fraaie vertolking heeft gezorgd van zestien van Mozarts vijfendertig Vioolsonates, met daarnaast nog de beide variatiewerken KV 359 en 360. In het aantal van vijfendertig heb ik overigens niet meegerekend de fragmentarische sonates KV 526a en 546a, alsmede twee losse stukken: een Allegro KV 372 en een Andante KV 404.
Of het ooit van een complete vastlegging door dit duo komt moet uiteraard worden afgewacht, maar van mij mag het zogezegd, want dit zijn uitgesproken uitgebalanceerde, afwisselend energieke en lyrische vertolkingen waarin de contrastwerking terecht tevens een belangrijke rol vervult. Fascinerend ook om te horen hoezeer in ieder werk nuancering en subtiliteit borg staan voor een innemende veelkleurigheid die daardoor tevens afrekent met het routineuze dat andere vertolkingen kan kenmerken. De karakteristieke eigenschappen van iedere sonate krijgen onder de handen van dit duo optimaal reliëf en de instrumentale schittering is niet minder fraai van gestalte. Dat geldt tevens voor de proportionele klankverhoudingen tussen de viool van Capuçon en de Bechstein (D 282) van Armstrong.
De in oktober 2022 in de bekende Berlijnse Teldex Studio gemaakte opname is bijzonder goed geslaagd. Thomas Bößl heeft er een waar meesterwerkje van gemaakt. Alles tezamen genomen past hier wat mij betreft het woord 'magnifiek'.