CD-recensie

 

© Aart van der Wal, november 2018

 

Mendelssohn: Symfonie nr. 1 in c, op. 11 - nr. 2 in Bes, op. 52 (Lobgesang) - nr. 3 in a, op. 56 (Schotse) - nr. 4 in A, op. 90 (Italiaanse) - nr. 5 in D, op. 107 (Reformatie) - Ouvertures: Ein Sommernachtstraum op. 21 - Die Hebriden op. 26 - Meeresstille und Glückliche Fahrt op. 27 - Ruy Blas op. 95 - A Midsummer Night's Dream (in het Engels gesproken en gezongen)

Lucy Crowe (sopraan), Jurgita Adamonyté (mezzosopraan), Michael Spyres (tenor), Ceri-lyn Cissone, Alexander Knox en Frankie Wakefield (acteurs), Monteverdi Choir, London Symphony Orchestra
Dirigent: John Eliot Gardiner
LSO Live LSO0826 (4 sacd's +1 Blu-ray*)
Live-opname: 21 januari, 23 maart en 2 oktober 2014; 16 februari, 16 en 20 oktober 2016, Barbican, Londen

   

Wie John Eliot Gardiners Mendelssohn enigszins heeft gevolgd weet ongetwijfeld wat hij met deze set in huis haalt. Over het tot in de uiterste geledingen verzorgde orkestspel hoef ik het niet eens te hebben, want dat mag wel als een van de belangrijke kenmerken van deze Britse dirigent annex agrariër-in-zijn-vrije-tijd worden genoemd. Verrassingen komen dus niet uit die hoek. Waar ze wel vandaan komen is uit de vertolkingen zelf, die de net zo perfecte combinatie vormen van pittoresk raffinement en sterk expressief getinte energie. Het is de soortgelijke verbintenis die Claudio Abbado met hetzelfde orkest alweer jaren geleden voor Deutsche Grammophon tot stand bracht (hoewel zijn 'Italiaanse' voor Decca onovertroffen is en dat waarschijnlijk ook blijft). De gloedvolle vioolsectie, warmbloedige celli, de diep grommende contrabassen, de kruidige houtblazers (de vele soli zijn op zich al een genot om naar te luisteren), het pregnant geprofileerde koper en de gemarkeerde pauken zorgen in deze typisch Duitse orkestopstelling voor een Mendelssohn die je echt op de punt van de stoel brengt. Grilligheid en lieflijkheid, poëtische nuance en sterk geladen dramatiek verheffen deze uitvoeringen duidelijk boven het maaiveld en de fraai gewelfde opname doet de rest. Waar nog bijkomt dat op het gebied van de dynamische nuance en de fijnzinnige accentuering Gardiner en zijn orkest geen lesje hoeft te worden geleerd. Gardiner zou bovendien Gardiner niet zijn als hij zijn solisten niet met zeer kritische blik voor dit project (Tweede symfonie en Midzomernachtsdroom) had uitgekozen. En natuurlijk is zijn onvolprezen 'hand-picked' Monteverdi Choir eveneens van de partij.

De (niet complete) toneelmuziek bij Shakespeare's 'A Midsummernight's Dream (hier in het Engels gesproken en gezongen) besprak ik al eerder, in februari van het vorig jaar (klik hier). Toen waren Gardiners interpretatieve kenmerken van een stevige 'punch' al volop present, onder meer door de krachtig aangezette pauken en stevige baslijnen. Het was wel duidelijk dat Gardiner Mendelssohn niet wilde positioneren als een bleekneuzige componist, maar wel als een wegbereider die stevig rammelde aan de poorten van de Romantiek. Een beeld dat we overigens ook kennen van Gardiners ronduit revolutionaire visie op de Beethoven-symfonieën, live opgenomen voor Archiv-Produktion, het 'zilveren' label van Deutsche Grammophon, en uitmondend in een mijlpaal die er wezen mag (de bespreking vindt u elders op de site).

Gardiner, de 'master of orchestral colour', niet bepaald de gemakkelijkste onder de dirigenten (zoals ik tijdens repetities in Leipzig zelf mocht constateren), maar wat er uit zijn handen komt mag wat mij betreft best het predicaat 'meesterlijk' meekrijgen. Dat bleek onlangs nog uitdrukkelijk uit zijn Berlioz-programma met het Orchestre Revolutionnaire et Romantique in het Amsterdamse Concertgebouw.
Maar misschien is toch de verbeelding die uiteindelijk het meest doorslaggevend is en die de rijk gedifferentieerde orkestwerken van de grote Mendelssohn, afwisselend lichtvoetig, dramatisch en tragisch, in het mooist denkbare licht zet. Waarbij het misschien goed is om te vermelden dat Gardiner in de Eerste symfonie ruimte heeft gemaakt voor zowel het Scherzo uit de Londense versie uit 1829 als het Menuet uit de oorspronkelijke versie uit 1824.

De graficus moest wel straf krijgen: zo maak je toch geen cover? Mendel...Ssohn. Hoe verzin je het. Maar dat is ook het enige smetje dat ik kan bedenken. Tot slot: degenen die al eerder de losse uitgaven hebben aangeschaft, kunnen deze heruitgave uiteraard negeren. Dat is overigens wel het voordeel voor wie geduld heeft: wat eerst apart is verschenen volgt later vaak 'in bulk' en bovendien ook nog eens (veel) aantrekkelijker geprijsd. Geduld wordt dan dus echt beloond!

__________________
* De Blu-ray disc bevat het gehele programma. Afspelen kan echter alleen met behulp van een Blu-ray speler. Er zijn twee manieren om door het menu te navigeren: via het tv-scherm of de afstandbediening van de speler. De disc bevat tevens digitale bestanden die kunnen worden gedownload. Indien verbonden met het thuisnetwerk kan de speler worden benaderd via een webbrowser. Met de mShuttle-technologie (de disc bevat de daarvoor benodigde software) kunnen de bestanden van de Blu-ray speler naar de thuiscomputer worden gedownload. De volgende formaten zijn beschikbaar: stereo DSD / 24bit 96kHz FLAC / 16bit 44.1kHz WAV / 320kbps MP3. De mogelijkheden en instructies worden keurig in het boekje opgesomd. Wie meer informatie wil over de mShuttle-technologie verwijs ik graag naar www.pureaudio-bluray.com/mshuttle. Wie zonder deze 'toeters en bellen' van deze Mendelssohn-set wil genieten, het zij in 'gewoon' stereo, hetzij in surround, zal ook qua geluidskwaliteit zeker niet worden teleurgesteld.


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links