Adès: Powder Her Face

Laura Bohn (Duchess), John Savournin (Duke, Hotel Manager, Judge e.a.), Alison Scherzer (Maid, Journalist e.a.), Daniel Arnaldos (Electrician, Piccolo e.a.), Nicky van Cleef, Ivan Montis, Davide Troiani (Dansers)
Ensemble Phion
Dirigent: Otto Tausk
Regie: Paul Carr
Decor en kostuums: Dominique Wiesbauer
Amsterdam (Carré), 18 februari 2024
www.reisopera.nl

De keuze van de Nederlandse Reisopera voor een kameropera uit 1995 van Thomas Adès, is begrijpelijk. Powder Her Face is niet alleen een eigentijds werk zonder koor voor vier solisten en vijftien musici, maar de hoofdlijn van het libretto van Philip Hensher is ook nog eens 'waar gebeurd', en dat laatste doet het tegenwoordig altijd goed. Daarnaast suggereert het gegeven, een scandaleus verhaal uit de Britse society vol seks en "gut mens, mot je nou toch es effe kijke!", bijna automatisch een aanpak die neigt naar het cabareteske, waarbij Adès al vanaf de eerste maten de aanzet geeft met een muzikale link naar de wereld van revue en entertainment uit de jaren dertig.

Foto © Marco Borggreve/Nederlandse Reisopera

Amusement
In ingenieuze en kleurrijke decors van Dominique Wiesbauer die eveneens de sfeer van revue en musical uitstralen, en met een inventieve regie van Paul Carr werd het in ieder geval een amusante voorstelling. Dat de enscenering met vooral vóór de pauze veel 'oh la la' soms meer deed denken aan het Berlijnse cabaret dan aan het Londense entertainment uit het interbellum, is bijzaak. De sterk op visueel amusement gerichte enscenering ging in datzelfde eerste bedrijf echter wel ten koste van de helderheid, terwijl de personages daar evenmin erg duidelijk uit de verf kwamen.

In het zoeken naar de juiste balans tussen drama en entertainment scoorde regisseur Mariusz Trelinski bij de Brusselse productie uit 2015 hoger en dat kwam de opera toen beslist ten goede. Met alle respect voor Adès moeten we echter constateren dat Powder Her Face geen sterk en evenwichtig muziekdrama is. Het karakter en de psychische motivatie van de door schandalen beruchte hertogin van Argyll, bijgenaamd de 'Dirty Duchess', krijgen pas in het tweede bedrijf duidelijke contouren, vooral in de slotscène, en haar terugblik op haar jeugd is zelfs aangrijpend, maar dat komt te laat om haar als hoofdpersoon de hele opera te laten dragen.

Foto © Marco Borggreve/Nederlandse Reisopera

Karikaturaal
Het blijft jammer dat librettist en componist in het eerste bedrijf dermate gefocust waren op het anekdotische, en vooral op de legendarische, op polaroid vastgelegde fellatio met een 'headless man', dat de personages daarbij op de achtergrond raakten. Dat die lijn in de aanpak van Paul Carr werd doorgetrokken, bleek vooral een het slot van het eerste bedrijf, als de echtgenoot van de hertogin in een bordeel ontdekt hoe zijn vrouw zich achter zijn rug om te buiten gaat. Leuk natuurlijk, zo'n scène waarin de bedrogen hertog zelf met een hoertje de bloemetjes buiten zet, maar ook hier was de balans zoek en de karikaturale weergave ontnam het personage en daarmee zijn reacties iedere geloofwaardigheid.

Nu heeft Adès in het eerste bedrijf met vaak erg nadrukkelijke muziek ook niet veel moeite gedaan om ons voor de personages te interesseren. Dat werd in het tweede bedrijf beter, al blijf het vreemd dat hij zijn personages vaak zo onnatuurlijk laat zingen, de vrouwen te hoog (mooi is anders) en de mannen in een langzame, gerekte stijl die een constante belemmering vormt voor frasering en expressie. Voor de solisten overigens niets dan lof, vooral voor Laura Bohn als een aan het slot mooi geprofileerde Duchess en voor Alison Scherzer in diverse in zang en spel virtuoos gerealiseerde nevenrollen.

Foto © Marco Borggreve/Nederlandse Reisopera

Dat de voorstelling mij ook muzikaal niet kon overtuigen, lag zeker niet aan het heldere, scherp gearticuleerde spel van de door Otto Tausk vaardig geleide leden van Phion. Mijn vrees dat Carré eigenlijk te groot zou zijn voor deze kameropera, bleek gelukkig onterecht. Powder Her Face is gewoon geen sterk werk. Leuk dat we bijna dertig jaar na de première in Londen ook in Nederland een keertje op hat toneel konden zien, maar om een tweede keer zit ik niet te springen.

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links