Sjostakovitsj: De bout - ballet in twee akten. Libretto: Viktor Smirnov. Choreografie: Alexei Ratmansky.

Bolsjoi-ballet, Orkest van het Staatstheater Moskou o.l.v. Pavel Sorokin. Extra: avant-garde and Kitsch, een film van Edgardo Cozarinsky; daarnaast interviews met o.a. Alexei Ratmansky.

Menu en ondertiteling in Engels/Duits/Frans. 145 minuten. PCM stereo en Dolby Digital 5.1 DTS 5.1.

BelAir BAC020 • 2.25'•

 

 

 

---

Dit 'fabrieksballet' is in al zijn facetten typisch Sjostakovitsj met zijn mengeling van  cynisme, sarcasme, humor en, zoals ook in zijn jazzsuites en filmmuziek, amusement. We krijgen het allemaal voorgeschoteld, de parades van het Rode Leger, de optochten van de Komsomol-jeugd en acrobatische circusnummers. Cabaret, variété, theater, show, het is met enorm veel aplomb terug te vinden in deze superieure uitvoering door het Bolsjoi-ensemble.

Wat wilde de componist met dit werk, een min of meer proletarische kakofonie, bereiken? In ieder geval was het geen poging om bij de machthebbers in het gevlei te komen, want het stond eigenlijk al tevoren vast dat die er korte metten mee zouden gaan maken. Het was immers niets anders dan een poging om in een smeltkroes van stijlen de dubbele bodems van de industriële revolutie aan de kaak te stellen, met uiteraard in die muziek even zovele dubbele bodems, met haar grappen, grollen, grimassen en gezochte oppervlakkigheden, deels ook een karikatuur van de Russische samenleving van toen (in 1958 zou Sjostakovitsj, ditmaal met de operette  Moskou, Tsjerjomoesjki een soortgelijk staaltje van zijn kunnen afleveren).

Geen wonder dus dat deze satire (want dat was het) na de première op 8 april 1931 in Leningrad door de kritiek alom werd neergesabeld, uiteraard ook keurig in overeenstemming met de partijlijn in die dagen. Van de aan hoon en spot onderworpen choreograaf Fjodor Loputsjov (1886-1973) werd geëist dat hij publiekelijk zijn 'fouten' toegaf en zich in het stof zou wentelen. Prompt daarna werd De bout in de ban gedaan, waarna het pas dertig jaar later, in 1961, weer op de planken kon worden gebracht.

Dit is de eerste dvd-uitgave van De bout, vastgelegd in september 2006 in het Moskouse Bolsjoi-theater. Het is een waanzinnige voorstelling vol vaart en verrassende wendingen, inventief vormgegeven door Alexei Ratmansky, met realistische decors en een zeer geslaagde kostumering. De twee akten trekken in anderhalf uur als een wervelwind aan de kijker voorbij en vervelen geen seconde. De beeld- en geluidskwaliteit van deze productie is zonder meer uitstekend. Een buitengewoon boeiend kijkje in de vérre van denkbeeldige Sovjetmaatschappij van de jaren twintig, met al zijn absurde uitwassen.