DVD-recensie
Waltraud Meier - een portret
© Aart van der Wal, juli 2004
Mahler: Das Lied von der Erde.
Waltraud Meier (sopraan), Symfonieorkest van de West-Duitse Omroep o.l.v. Semyon Bychkov.
TDK DV-WMLVE •2.40' •
Een zeer ruim bemeten dvd met een wel érg lang interview (waaruit ook blijkt dat Meier met haar diepgaande inzichten aanmerkelijk hoger timmert dan menige vakcollega) gelardeerd met vele biografische bijzonderheden over deze met name in het Wagner-repertoire excellerende zangeres, gelardeerd met vele representatieve fragmenten uit haar rijke vocale vocabulaire.
Dan zijn er de onvermijdelijke loftuitingen waarbij kritische kanttekeningen vakkundig worden vermeden al zijn de bijdragen van o.a. Domingo en Barenboim interessant genoeg. Meiers zangpedagoog, Hans Sotin, weet best de gevoelige snaar te treffen want zo'n fraaie zangcarričre ontwikkelt zich echt niet vanzelf, en dát maakt hij ook goed duidelijk.
De repetitiefragmenten geven een goed inzicht in de onvermijdelijke obstakels die zich tijdens de realisatie van een operavoorstelling voordoen. De scčnes die in Bayreuth van Wagners Tristan und Isolde werden vastgelegd tonen ons Meier op haar best, er stevig op los improviserend met een evenmin verre van statische Plácido Domingo als Siegmund en Siegfried Jerusalem in de rol van Tristan.
Storend is dat de producer zich geen tijd gunt om het beeld van de zangeres rustig op te bouwen: als kijker word je werkelijk hondsmoe van de snelle beeldwisselingen en de kortademigheid van de vele bijdragen. Als een fraaie aria zich nét goed begint te ontwikkelen is het alweer afgelopen en wordt het volgende fragment afgeschoten. Steeds is daar het gevoel: "jammer dat het alweer voorbij is."
Das Lied von der Erde kon mij hier niet echt bekoren. Het orkest weet technisch van wanten maar de zo bijzondere Mahler-klank van ons eigen Koninklijk Concertgebouworkest is slechts sporadisch te horen en Bychkov maakt niet echt veel van Mahlers impressionistische klankwereld: men vergelijke Klemperer (EMI) en Giulini (DG) in Von der Schönheit: Mahler schreef niet zonder reden 'comodo, dolcissimo', en is er dat moment dat het zonlicht doorbreekt, gemanifesteerd door de wisseling van G-groot naar E-groot, door de componist zo wonderlijk geďnstrumenteerd met fluiten en klarinetten, omspeeld door de innige figuraties in de violen, 'dolcissimo espressivo': 'Sonne spiegelt ihre schlanken Glieder', wat bij Bychkof een tamelijk ontnuchterende ervaring is.
Torsten Kerl presenteert het openingslied precies zoals het niet moet: schreeuwend, slecht gefraseerd en gearticuleerd, maar gezegd moet worden dat zijn verdere bijdragen zeker boven de middelmaat uitstijgen. Meier heeft zo te horen weinig affiniteit met Mahlers gedachtewereld en klankvoorstelling, het lukt haar eenvoudig niet om achter de noten te kijken, waardoor haar Abschied geen indruk vermag te maken. De eerder op zijn routine drijvende dan echt geďnspireerde Bychkof helpt haar overigens daarbij ook niet want hij komt niet veel verder dan een plichtmatige invulling van de orkestpartij.
Beeld- en geluidskwaliteit is zeker boven het gemiddelde, met bovendien een smaakvolle regie, maar dat is onvoldoende om deze productie als geheel warm aan te bevelen.