Henze: Memoirs of an outsider (documentaire) – Requiem (Neun geistliche Konzerte) (concert).

Diverse medewerkenden (documentaire) – Hakan Hardenberger (trompet), Ueli Wiget (piano), Ensemble Modern o.l.v. Ingo Metzmacher (Requiem).

Arthaus Musik 100 360 ∙ Beeldformaat 16:9 (film), 4:3 (Requiem) • Regiocode 0 • Ondertiteling Eng/Du/Fr/Sp • Stereo 2.0 • 89' • (documentaire) + • 71' • (Requiem).

 

---

In 2001 vierde Hans Werner Henze zijn vijfenzeventigste verjaardag, aanleiding voor een retrospectief met de titel ‘Herinneringen van een buitenstaander’, een Engels-Duitse (Hessische Rundfunk) co-productie. In anderhalf uur en negen hoofdstukken wordt door de componist teruggeblikt op de belangrijkste momenten, personen en ontwikkelingen in zijn leven. De gesprekken zijn gefilmd in zijn prachtige villa even buiten Rome (het majesteitelijke HWH in de tegelvloer bij binnenkomst spreekt voor zichzelf) met schitterende tuin (verzorgd door zijn partner Fausto Morini, die kort maar vertederend in beeld wordt gebracht en helaas in 2007 overleed). Gesprekspartner is Oliver Knussen en dus wordt er geconverseerd in Duits en Engels terwijl de verbindende tekst die afkomstig is uit de autobiografie ‘Reiselieder mit böhmischen Quinten’ (‘Bohemian Fifths’) in het Engels wordt voorgelezen door Oliver Tobias. Simon Rattle dirigeert en vertelt en een bijzondere bijdrage wordt geleverd door het Radio Symfonie Orkest van Frankfurt o.l.v. Markus Stenz in opnames die speciaal voor deze film werden gedraaid. We zien onder meer stukken en beetjes van de Derde Symfonie, Nachtstücke und Arien (met Michaela Kaune) en zeven Boleros.

De dvd sluit af met een live-registratie uit 1994 van Requiem, een instrumentale dodenherdenking in negen delen aan alle vrienden die Henze inmiddels had verloren. Helaas is de beeldregistratie van dit gedeelte uiterst statisch; kennelijk mocht het (muisstille) publiek niet worden gestoord. Maar er wordt fantastisch gemusiceerd door pianist Ueli Wiget, trompettist Hakan Hardenberger en Ensemble Modern o.l.v. Ingo Metzmacher. Dit is overigens niet de uitvoering die door Sony op cd is gezet met dezelfde solisten, want de personeelsbezetting van het ensemble is totaal anders (de opname is inmiddels uit de catalogus verdwenen). De slotbeelden zijn hartverwarmend: Henze die met een jongensachtige schalksheid zijn duim opsteekt naar de muzikanten voor wie hij deze muziek schreef. De man die net te jong was om de dienstplicht in Hitlers leger te ontlopen is nog steeds jong genoeg om de grand old man onder de componisten van de eenentwintigste eeuw te zijn. Eén opmerking: het doosje beloofd een ‘12 page booklet’; dat zit er ook in, maar de informatie die het bevat past op de achterkant van een postzegel (de datum van de registratie van de documentaire wordt nergens vermeld). Een misser voor een topproductie waar oorspronkelijk zoveel zorg (en geld) in is gestoken door de enige instantie die daar nog in wil investeren, de publieke omroep.