DVD-recensie
Alice danst door Wonderland
© Paul Korenhof, maart 2019
|
Talbot/Wheeldon: Alice's Adventures in Wonderland |
 |
Het heeft lang geduurd eer ik gegrepen werd door het boek van Lewis Carroll, maar daarna was het hek van de dam en momenteel prijken in mijn kast diverse exemplaren in meerdere talen, waaronder een fraaie uit 1891 die ik ooit op de kop tikte tijdens een bezoek aan Glyndebourne. Meer dan de absurde sfeer van het verhaal en de enorme fantasie van de auteur fascineren mij echter nog steeds de stijl en de humor waarmee de lotgevallen van Alice beschreven worden.
Het is alleen maar goed dat Alice in Wonderland op de markt kwam in een tijd waarin een man die van kleine meisjes hield, niet bij voorbaat als een misdadige, perverse viespeuk beschouwd werd. In een Gronings antiquariaat zag ik ooit een bibliofiele uitgave van brieven van Lewis Carroll aan jonge meisjes, delicaat en ontroerend in hun tederheid. Ik heb nog altijd spijt dat ik die niet gekocht heb, maar ik ben er ook van overtuigd dat de publicatie ervan - en misschien ook van Alice's Adventures in Wonderland - in onze tijd onmogelijk zou zijn. Om met Livius te spreken: "Tantum pro degeneramus ab patribus nostris" (vrij vertaald: "Zo ver is het dus met ons gekomen").
Zoals de publicatie van voornoemd boek in onze tijd onmogelijk zou zijn, zo is het ontstaan van het op Alice's Adventures gebaseerde ballet van Christopher Wheeldon buiten Engeland waarschijnlijk eveneens onmogelijk. Zijn de avonturen van Alice in toon en inhoud 'typisch Engels', van het ballet dat in 2011 in Covent Garden in première ging kan datzelfde in wellicht nog sterkere mate worden gezegd. De aankleding van toneel en personages tijdens het tuinfeest in de openingsscène is een juweeltje van subtiele en gedetailleerde vormgeving dat aangeeft dat er sinds de tijden van Jane Austen aan de overkant van de Noordzee helemaal nog niet zoveel veranderd is. 'Good Old England' op zijn allermooist, als een plaatjesboek dat Engelse grootmoeders vol trost en nostalgie aan hun kleindochters laten zien.
Technisch zijn de Britten gelukkig wel met hun tijd meegegaan en daardoor heeft Bob Crowley voor dit absurde sprookje met projecties en computeranimaties toneelbeelden kunnen ontwerpen waarmee hij vrijwel het hele verhaal minutieus kon realiseren. Het meest nieuwsgierig was ik natuurlijk naar de Cheshire Cat. Welnu: die heeft mij niet teleurgesteld - en afgaande op de reacties het publiek in Covent Garden evenmin. Voeg daarbij oogverblindend fraaie kostuums en knap grimewerk, en visueel is deze voorstelling bij voorbaat een feestelijke kerstmatinee voor jong en oud. Wie de Blu-ray disc in huis haalt, kan van dat alles thuis ook nog eens genieten in superieure beeld- en geluidstechniek.
De vraag is overigens wel of de hier gepresenteerde voorstelling een 'ballet' genoemd kan worden. Zoals sommige opera's meer weg hebben van een gezongen toneelstuk dan van een echte opera, zo kunnen we Wheeldon's Alice wellicht beter een 'gedanst verhaal' dan een ballet noemen. Maar een feest is het wel, zeker met de kleurrijke, knap geïnstrumenteerde en bijzonder theatrale muziek van Joby Talbot, hier sprankelend tot klinken gebracht door het orkest van de Royal Opera onder leiding van Koen Kessels.
Dat het Royal Ballet zich daarbij van zijn beste kant laat zien, is al even onomstreden met in de titelrol de ideaal gecaste Lauren Cuthbertson als een elegante en technisch uitzonderlijke Alice die ook qua uiterlijk in ieders fantasieën past. Rondom haar beweegt zich een reeks perfect uitgewerkte karakterrollen die het verhaal uitbeelden op een manier die ik vooraf niet voor mogelijk had gehouden. Let wel: het verhaal, want hoe ik ook van deze registratie genoten heb, het meest essentiële element van Alice's Adventures in Wonderland moeten we toch missen: de sublieme stijl en de onnavolgbare woordhumor van Lewis Carroll!
Voor de volledigheid zij vermeld dat deze opname uit 2017 al de tweede is van deze productie; de eerste, eveneens met Lauren Cuthbertson in de titelrol, werd kort na de première in 2011 al op de markt gebracht.