CD-recensie

© Tjako Fennema, oktober 2023

Eclectisch
Eclectisch - Finkers geeft het zelf al aan - is wel het woord dat je te binnen schiet bij het beluisteren van deze Missa Sancti Georgii, 'zijn' St.- Jorismis. De naam van Dom Lorenzo Perosi schiet me te binnen, de 'monsignor' én componist, tot ver in de jaren zestig favoriet van menig katholiek kerkkoor. Van Perosi (1872-1956) is bekend dat hij in totale verrukking naar een uitvoering van zijn eigen Missa Pontificalis stond te luisteren. Neem dan de zeer populaire Engelse kerkmuziekcomponist John Rutter (*1945) in gedachten, blus dat vervolgens smaakvol af in het Benedictus met een citaatje uit Harry Belafontes Banana boat-Day-O uit 1956 en je komt langzaamaan uit bij het doorwrochte en oprecht nieuw klinkende werk van Herman Finkers. Want Day-0 klinkt toch als Deo? En Belafonte zal in Finkers' jeugd zeker vaak in Almelo uit de luidspreker van de draadomroep hebben geklonken. En misschien ook wel zo'n hit uit die eind jaren vijftig, veelgevraagd in Arbeidsvitaminen: 'Als in ons hart een lied weerklinkt', door het Jongenskoor van de Katholieke Jeugdcentrale te Vught onder leiding van broeder Laetantius...

Almelo en Finkers' katholieke jeugd
Een veelzijdige performer overigens die Finkers, hij werd dan ook met prijzen en eerbewijzen overladen. Finkers (*1954) kreeg – net als uw scribent - de katholieke kerkmuziek met de paplepel ingegoten en doorliep alle stadia die een fatsoenlijke katholieke schooljongen ooit - al dan niet vrijwillig - doorliep, van koorknaap, misdienaar, acoliet tot begeleider in processies alsmede secondant-per-fiets van de priester: bij rouw- en trouwbezoek thuis, kerkhof of feestzaal. Een – vaak door klasgenoten benijde - enkeling bracht het dan als begeleider bij ziekentridiuüm of treinreizen naar Lourdes, Kevelaer of Fatima. Nourri dans le sérail, kortom en dat betekent ook dat herinneringen aan je schooltijd zijn doordesemd met de lucht van wierook, het zwaaien van het wijwatervat en de klankwereld van het gregoriaans. Waren het niet Händel en Beethoven die in de partituur de begeleidingsfiguren van hun concerten aangaven met ‘ad usum' (volgens gebruik)?

Daniel Reuss en Herman Finkers tijdens de opname

Muziek in Twente
Finkers verzorgde in 2016 al de Missa in Mysterium die in de St.-Plechelmus basiliek in Oldenzaal haar première beleefde. De St.-Jorismis voor gemengd koor dankt zijn ontstaan aan de trouwmis uit 1990 die Finkers voor zijn eigen Almelose huwelijksinzegening schreef. Als inmiddels doorgewinterde autodidact heeft hij zich vastgebeten in de klankwereld van het gregoriaans. Hij schaafde veel en langdurig aan zijn St.-Jorismis en liet zich dienaangaande raden door menig man en vrouw uit het vak. Klein wonder is dan nog dat de bij uitstek ritmisch gezongen uitvoering ruim afstaat van de gregoriaanse zingtraditie. De uitvoering werd toevertrouwd aan de befaamde Cappella Amsterdam waarmee Finkers' compositie zowat tot hemelse hoogten reikt en daarmee valt deze cd bij uw recensent in gewijde aarde! Holland Baroque breidde de begeleiding voor deze gelegenheid uit met effectvolle harpglissandi en aambeeldklonken (niet klanken!) in het Credo.

Cursus gregoriaans
Overigens heeft Finkers in samenwerking met Wishful Singing een zevendelige online basiscursus gregoriaans opgezet en bulkt de site van Whisful Singing van activiteiten rond het gregoriaans. Voor de Mariavespers heeft Finkers de vrouwen van Whisful Singing een minder gebruikelijke interpretatie van de frasering ingeblazen, waarbij de gebruikelijke pauzes tussen de psalmregels werden vermeden: dóórademen.

Opgemerkt moet worden dat gregoriaans zingen door vrouwenkoren lange tijd gold als vloeken in de kerk; immers exclusief voorbehouden aan mannen- en jongensstemmen.

Complimenten dus voor deze bijzonder welluidende, levendig gezongen en ‘onderhoudende' cd in digipack inclusief voor het goed verzorgde doch lastig leesbare cd-boekje. De opname geeft de muziek precies genoeg kerkelijke ruimte en sfeer mee!

index