Vivier: Orion - Siddharta - Cinq chansons.

Christian Dierstein (slagwerk), WDR Sinfonieorchester Köln o.l.v. Peter Rundel.

Kairos 0012472KAI • 66' •

 

 

---

Dankzij het pionierswerk van Reinbert de Leeuw en Pierre Audi is de Canadese cosmopoliet en componist Claude Vivier in Nederland niet onopgemerkt gebleven. Al in 1996 maakten het Schönberg Ensemble en Reinbert de Leeuw een cd met werken voor ensemble op Philips Classics - die net als dat label inmiddels van de aardbodem is verdwenen. De voorstelling Rêves d'un Marco Polo van de Nederlandse Opera (Holland Festival 2004) werd op dvd uitgebracht samen met de documentaire The life and work of Claude Vivier (Opus Arte, ook opgenomen in de mammoetbox Schönberg Ensemble Edition). Veel is nog niet beschikbaar, en daarom is deze cd, uitgekomen in 2006, met twee grote orkestwerken maar liefst, meer dan welkom. Claude Vivier werd in 1948 in Canada geboren, maar heeft zijn eigen afkomst nooit gekend omdat hij geadopteerd werd. Zijn leven wordt in zekere zin gespiegeld in zijn muziek: een niet aflatende zoektocht naar zijn wortels, zijn homosexualiteit, en zelfs zijn dood. Hij kwam in 1983, slechts 35 jaar oud, in Parijs op gewelddadige wijze aan zijn einde. Bijna 50 werken schreef hij in dit korte maar stormachtige leven. Hij studeerde in Canada, in Europa korte tijd aan het Instituut voor Sonologie in Utrecht, vervolgens bij Stockhausen in Keulen, maar werd het meest beïnvloed in zijn muzikale denken door de reizen die hij maakte naar de Oriënt. Zijn vocale werken vallen op door het gebruik van een zelfverzonnen taal, echter, deze cd maakt duidelijk dat hij ook in grote instrumentale werken een grootse toekomst als componist tegemoet ging.

	Claude Vivier (1948-1983)

Orion is zijn laatste voltooide orkestwerk, geschreven in 1980 voor het Orchestre Symphonique de Montréal dat in die tijd onder Charles Dutoit zijn glansperiode doormaakte. Het is zonder meer een meesterlijk, zeer toegankelijk werk met een lengte van krap een kwartier. Vivier kan het ook hier niet laten een klein vocaal element te laten insluipen: tegen het slot zingt een eenzame tenorstem de verzonnen tekst 'he-o'. Het bijna dertig minuten durende Siddharta voor een in acht secties verdeeld orkest is gebaseerd op de roman van Hermann Hesse; de zoektocht van de hoofdpersoon moet Vivier persoonlijk aangesproken hebben. De zoektocht naar een première moet echter fnuikend zijn geweest. Het werk werd in 1978 in opdracht gegeven door het National Youth Orchestra of Canada, maar kwam pas tien jaar later tot uitvoering. Dit is de fonografische première, net als die van Orion.

De cd wordt afgerond met de 'Cinq chansons pour percussion', geschreven voor de Canadese slagwerker David Kent, die er ook de plaatpremière van bezorgde op een andere aan Vivier gewijde cd, die echter erg moeilijk te vinden is. In deze stukken is de gamelan nooit ver weg, en ze zijn de beste illustratie voor Viviers oriëntaalse invloeden. Het orkest van de WDR in Keulen onder Peter Rundel geven de orkestwerken alles wat ze nodig hebben en Christian Dierstein is de perfecte percussionist voor de 'Chansons'. De opname laat niets te wensen over en de toelichting, bestaande uit interviews met o.a. György Ligeti en een heldere toelichting van specialist in dit onderwerp Jaco Mijnheer, zijn voorbeeldig. Een groots auditief portret van een veel te jong gestorven genie.