CD-recensie
© Siebe Riedstra, april 2011
 |
Vieuxtemps: Celloconcert nr. 1 in a, op. 46 - nr. 2 in b, op. 50
Marie Hallynck (cello), Nationaal Orkest van België o.l.v. Theodor Guschlbauer
Cypres CYP 4609 • 55' •
 |
Toen de grote Belgische vioolvirtuoos en componist Henri Vieuxtemps in 1873 verlamd raakte aan zijn linkerhand had hij eindelijk tijd om eens voor iemand anders te schrijven dan zichzelf, en het resultaat behelsde behalve de beide strijkkwartetten opp. 51 en 52 ook de twee celloconcerten opus 46 in a en 50 in b (opus 47 en 49 zijn toch weer gewoon vioolconcerten geworden). Beide celloconcerten werden geschreven voor Joseph Gervais, die de première van het eerste concert speelde in Brussel, op 30 maart 1876, en niet, zoals de Grove vermeld, in 1877 te Parijs. Het is een buitengewoon virtuoos driedelig werk dat ons nu niet meer zo bijzonder in de oren klinkt, maar we mogen niet vergeten dat het concert van Schumann dateert uit 1850 en dat er sindsdien in dit genre niets van belang was uitgegeven. Het eerste celloconcert van Saint-Saëns verscheen in 1873 en Vieuxtemps kan de vergelijking daarmee ruimschoots doorstaan, maar hij kreeg in 1877 wel geduchte concurrentie van Edouard Lalo. In de Verenigde Staten was het Victor Herbert, die in plaats van een musical nu eens een celloconcert produceerde (1894). Dat was voor Antonín Dvořák , op werkbezoek in Amerika, weer de aanleiding om een celloconcert te schrijven dat voor kolossale nieuwe impulsen zou zorgen (1895).
Het tweede concert uit 1879 is een product van de laatste levensjaren van Vieuxtemps, die hij sleet in een sanatorium nabij Algiers. Ook dit is een zeer virtuoos werk, met een opvallend mooi middendeel in de vorm van een treurmars (Vieuxtemps stierf in 1881). Marie Hallynck speelt de beide concerten meesterlijk, vooral haar trefzekere intonatie in de absurd hoge liggingen dwingt respect af. Voor het Nationaal Orkest van België was dit de eerste cd in een nieuw samenwerkingsverband met het label Cypres en zij verzorgen een uiterst solide begeleiding o.l.v. Theodor Guschlbauer. De opname is een beetje aan de platte kant, maar geeft alle ruimte aan de cello, en terecht.