CD-recensie
© Siebe Riedstra, maart 2021
Vaughan Williams: Symfonie nr. 5 in D – Scenes adapted from Bunyan's Pilgrim's Progress Emily Portman (volkszang), Kitty Whately (mezzosopraan), Marcus Farnsworth (bariton), BBC Symphony Orchestra & Chorus o.l.v. Martyn Brabbins |
 |
Listening to the Fifth Symphony of Ralph Vaughan Williams is like staring at a cow for 45 minutes.
Aaron Copland
Aaron Copland was niet de enige die weinig waardering op kon brengen voor de pastorale klanken van Ralph Vaughan Williams. Ook zijn jongere componerende landgenoten lieten zich niet onbetuigd. Zo vergeleek de criticus Philip Hesseltine (die zelf componeerde onder de naam Peter Warlock) de Pastoral Symphony met ‘a cow staring over a fence'. Twaalftoons adept Elisabeth Lutyens deed de Britse pastorale compositieschool af als ‘cow-pat music' (koeienvlaai muziek). De muzikale tand des tijds heeft intussen korte metten gemaakt met Warlock en Lutyens, maar Vaughan Williams staat met zijn Lark Ascending bovenaan in de top tien van Classic FM. In Nederland hebben we nooit een boodschap gehad aan de negen symfonieën van VW, maar wonderlijk genoeg zijn er twee Nederlandse dirigenten die het presteerden om een complete registratie op cd uit te brengen: Bernard Haitink voor EMI en Kees Bakels voor Naxos.
De Britse dirigent Martyn Brabbins werkt sinds 2017 voor het label Hyperion aan een integrale registratie van de negen symfonieën van Ralph Vaughan Williams (1872-1958). Dat gebeurt in samenwerking met de BBC, het orkest van dienst is het BBC Symphony Orchestra, gevestigd in Londen (en niet te verwarren met het BBC Philharmonic, gehuisvest in Manchester). De vorige aflevering, met de nummers drie en vier heb ik hier besproken. Brabbins neemt ze op in numerieke volgorde, en de beurt is nu aan de Vijfde. Aan de symfonieën van VW is altijd wel ‘een steekje los' in die zin dat de componist zich nooit conformeert aan het gangbare beeld dat we associëren met ‘de symfonie'. Ook met de Vijfde is dat het geval, want met de delen Preludium, Scherzo, Romanza en Passacaglia zou je met evenveel recht van een Suite kunnen spreken. Niettemin is de Vijfde een van zijn meest geliefde scheppingen geworden, in een herkenbaar D-groot en een overwegend elegisch karakter. Om de serie aantrekkelijk te maken heeft Brabbins steeds voor een onverwacht extraatje gezorgd, en hier is dat substantieel uitgevallen. De Suite uit de toneelmuziek bij The Pilgrim's Progress uit 1906 voor koor, solisten en strijkorkest duurt bijna een half uur, en is niet te verwarren met de gelijknamige opera waaraan VW zijn halve leven werkte. Een must voor liefhebbers van deze onmiskenbaar Britse klanken.