CD-recensie

 

© Siebe Riedstra, februari 2014

 

Sjostakovitsj: Cellosonate in d, op. 40 - Altvioolsonate op. 147 (in de bewerking voor cello van Daniil Shafran)

Petr Prause (cello) en Yakov Kasman (piano)

Caliope CAL 9326 64'

Opname: 2002

 

Dmitri Sjostakovitsj is de auteur van 15 symfonieën en 15 strijkkwartetten, maar slechts 5 sonates: twee voor piano, opus 12 en 61, één voor cello, opus 40, één voor viool, opus 134 en één voor altviool, opus 147. Vooral de drie sonates voor strijkinstrumenten behoren tot de absolute top van het genre in de twintigste eeuw. Jammer dat ze niet met zijn drieën op één cd passen. De cellosonate dateert uit 1934 en behoort nog tot de 'vroege' werken, maar de fratsen die de jonge componist graag uithaalde in een hang naar anti-romantiek hebben hier al plaats gemaakt voor een synthese tussen traditie en innovatie. Het is vooral een lyrisch werk met krachtige melodische lijnen en een spannende harmoniek. Met name het lange eerste deel is atypisch voor deze componist, het doet bijna aan Fauré denken. De altvioolsonate uit 1975 is het laatste werk dat Sjostakovitsj voltooide en bewoont een geheel andere wereld, om niet te zeggen planeet. De zon is ondergegaan en een verschrikkelijke doodsangst doortrekt deze reis naar de afgrond. Het is een muzikaal afscheid dat opgetekend is met de laatste krachten van de stervende componist. De grote Russische cellist Daniil Shafran maakte er een transcriptie voor cello van, en hoewel dat vanuit zijn standpunt ongetwijfeld met de beste bedoelingen gebeurde voegt het niets toe aan dit stuk. Integendeel: door de altvioollijn consequent een octaaf naar beneden te verleggen wordt de toch al donkere kleur van het werk onaangenaam troebel en ondoorzichtig. Petr Prause is de cellist van het Talich Quartet, het 'huiskwartet' van het label Calliope. Zijn spel is solide, zijn intonatie is gaaf en zijn toon is robuust, maar ik mis de fantasie en de melancholie die Dmitri Ferschtman (om maar één van de vele cellisten te noemen die opus 40 hebben opgenomen) er in weet te leggen (Globe 5041, sonates van Prokofiev, Sjostakovitsj en Schnittke). Ook de opnamekwaliteit blijft achter bij die van Globe's Klaas Posthuma.


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links