CD-recensie
© Siebe Riedstra, maart 2017
Sibelius: 5 stukken voor viool en piano op. 81 - Sonatine voor viool en piano op.80 - Danses Champêtres voor viool en piano op. 106 - 4 Stukken voor viool en piano op. 78 Carlos Damas (viool), Anna Tomasik (piano) Et'cetera KTC 1564 • 51' • Opname: okt. 2015 & jan. 2016, Atlántico Blue Studios, Lissabon |  |
Johan Julius Christian Sibelius droomde van een grootse carrière als vioolvirtuoos, en dus veranderde hij zijn naam in Jean Sibelius. Met zijn nieuwe naam is hij als componist onsterfelijk geworden, van die vioolcarrière is nooit iets terechtgekomen. De liefde voor het instrument bleef hem zijn leven lang inspireren, van opus 2 tot opus 116. Het resultaat was een briljant vioolconcert, dat helaas ook een zonsverduistering veroorzaakte bij de overige werken waarin hij de viool ter hand nam. De Humoresques voor viool en orkest opus 87/89, bijna een vioolconcert op zichzelf, zijn op het concertpodium niet welkom gebleken. De combinatie viool en piano inspireerde hem vooral tot salonmuziek, een middel om brood op de plank te krijgen in tijden van schaarste. De barre tijden van de Eerste Wereldoorlog leverden de onschuldige klanken van opus 81, vijf stukken voor viool en piano: een mazurka, een rondino, een wals, een aubade en een menuet. De Sonatine opus 80 verblijft in dezelfde onschuldige sferen, net als de Vier Stukken opus 78: Impromptu, Romance, Religioso en Rigaudon. De Danses Champêtres opus 106 stammen uit 1924 en behoren tot de laatste uitingen van de componist voordat hij stilviel tot aan zijn overlijden in 1957.
Carlos Damas (1972), geboren in Portugal lijkt zo op het oog niet de ideale vertolker van de noten van de Fin Sibelius. Maar schijn bedriegt. Er is eerder sprake van een gezonde kruisbestuiving wanneer Damas de noordelijke salon induikt met een forse portie zuidelijke schmalz. Provocerende glissando's en smachtende 'zigeunerweisen' zijn hem op het lijf geschreven. En de waarheid moet gezegd: wie deze cd in de speler legt denkt aanvankelijk aan een miskoop. Dit kan toch niet van Sibelius zijn?
Carlos Damas en pianiste Anna Tomach hebben precies begrepen waar het in deze werken om gaat. Het stiekeme verlangen van Johan Julius Christian Sibelius om als beroemd vioolvirtuoos met zijn eigen salonmuziek grootse successen te oogsten onder de naam JEAN SIBELIUS.