CD-recensie
© Siebe Riedstra, juli 2018
Schumann: Ballade vom Pagen und der Königstochter op. 140 - Adventlied op. 71 Bach/Schumann: Cantate 'Herr, gehe nicht ins Gericht' BWV 105 Carolyn Sampson (sopraan), Benno Schachtner (altus), Werner Güra (tenor), Cornelius Uhle (bas), Estonian Philharmonic Chamber Choir, Helsinki Baroque Orchestra o.l.v. Aapo Häkkinen |
Het Finse label Ondine presenteert hier een cd die iedere bewonderaar van de componist Robert Schumann moet doen watertanden. Wie dacht dat iedere noot van deze reus inmiddels wel is vastgelegd maakt hier kennis met een heuse discografische première. Wie deze cd in één zitting heeft beluisterd, realiseert zich dat Robert Schumann een leven lang gefascineerd werd door het genie Johann Sebastian Bach. Het genie van Schumann zelf blijkt zonneklaar uit de eerste twintig opusnummers van zijn oeuvre. Geniale pianowerken die hun stempel hebben gedrukt op het componereen voor de piano in de negentiende eeuw. Precies de eeuw waarin de genialiteit van Bach begon door te dringen, en componisten als Mendelssohn en Schumann gegrepen werden door de kracht van zijn muziek.
Een sterk voorbeeld van die invloed wordt op deze cd gedemonstreerd in het Adventlied opus 71, wonderlijk genoeg een plaatpremière. Hier heeft het genie Schumann zich verbonden gevoeld met het genie Bach, en het klinkende resultaat is wonderbaarlijk origineel. Het opusnummer geeft aan dat Schumann in de kracht van zijn leven stond, en de kracht van zijn muziek bevestigt dat alleen maar.
In zijn Düsseldorfer jaren werd Schumann geconfronteerd met krachten waartegen hij van nature niet was opgewassen. Hij was een geboren componist, geen geboren dirigent. Zijn verlegen houding en fluisterend stemgebruik suggereerden bepaaald niet de maestro die hij volgens de regels van het vak had moeten zijn. Met het koor voelde hij zich wellicht meer op zijn gemak dan met het orkest, getuige de vier ballades voor koor, solisten en orkest die hij naliet. Op deze cd horen we de 'Ballade vom Pagen und der Königstochter' in een enigszins verwarrende vertolking. De altpartij wordt gezongen door een countertenor, een stemtype dat in Schumanns tijd nog niet bestond.
Bach en Schumann vinden elkaar in een liefdevol arrangement van Cantate 105, 'Herr, gehe nicht ins Gericht'. De schitterende sopraanaria 'Wie zittern und wanken' wordt ondersteund door een klarinet, en dat is even schrikken. De mederwerking van het Helsinki Baroque Ensemble wekt op het eerste oog wellicht verwondering, maar gelukkig ligt de nadruk hier niet op het word baroque.