CD-recensie
© Siebe Riedstra, oktober 2019
Schubert: Werken voor piano vierhandig - VII Schubert: Ouverture in F, D 675 - Acht Variationen über ein französisches Lied D 624 - Vier Ländler D 814 - Kindermarsch in G, D 928 - Fantasie in G, D 1 - Fantasie in g, D 9 - Fantasie in c, D 48 - Ouverture in g, D 668 Jan Vermeulen en Veerle Peeters (piano) |
Voor de zevende en laatste maal verschijnt een deel van de complete werken voor piano vierhandig van Franz Schubert, gespeeld door het Belgische pianoduo Jan Vermeulen en Veerle Peeters. Het bijzondere aan deze integrale is het instrument waarop ze werd ingespeeld, en de plek waar het instrument zich bevindt en waar de opnamen werden gerealiseerd. Jan Vermeulen bezit een originele Tröndlin fortepiano uit 1825, die thuis is op de hooizolder zolder van zijn woonboerderij in het Belgische dorpje Willebringen. Daar, tussen de hanenbalken en op een kale planken vloer voelt het instrument zich wonderwel thuis, en zijn de sfeervolle opnamen zonder kunstgrepen in de eenvoudige maar effectvolle akoestiek tot stand gekomen.
Na de zes voorafgaande afleveringen - hier afzonderlijk besproken - lijkt het erop dat alles wel zo'n beetje verteld is over Schubert en zijn kolossale en magnifieke oeuvre voor de vierhandig bespeelde piano. Toch weet het duo ons ook hier te verrassen met een nieuw aspect van Schuberts componeren: de Fantasie. Zeker, we weten allemaal dat Schubert magistrale fantasieën heeft gecomponeerd, denk maar aan de Wanderer-Fantasie of zijn beroemdste vierhandige opus, de Fantasie in f-klein. Maar hier maken we kennis met een fantasie die nauwelijks iemand zal kennen, het allereerste werk van de hand van de jonge meester, D1!
Dit is wat Jan Vermeulen erover vertelt:
Dat een amper dertienjarige jongen het lef heeft om een haast vijfentwintig minuten durende compositie op papier te zetten, getuigt van behoorlijk wat ambitie, een diepgewortelde overtuiging dat componeren zijn levensmissie zou worden en een rotsvast geloof dat hij hiervoor voldoende talent en de nodige tools in huis heeft. Het kinderlijke enthousiasme en de ongebreidelde fantasie die van de partituur afspatten, zijn tegelijk ontroerend en overweldigend. Het is duidelijk dat de jonge Franz van één ding overtuigd was: het basisingrediënt voor een fantasie is een overvloed aan thematisch materiaal in zoveel mogelijk toonaarden. Dat de overgangen tussen de ettelijke episoden af en toe nogal onhandig zijn en soms wat kort door de bocht - hij popelt immers telkens om weer een nieuw idee te lanceren - zullen we oogluikend en begripvol toeschrijven aan zijn jeugdige branie en ongeduld.
Het enthousiasme waarmee Jan Vermeulen zich uitdrukt weerspiegelt zich in het spel van het duo. Een groot deel van dat enthousiasme danken we aan de schitterende klank van de fortepiano. Daarmee zet deze integrale een formidabele mijlpaal. Er zijn al enkele complete opnamen van de vierhandige Schubert beschikbaar op de gangbare Steinway, maar dit is de eerste keer dat we deze werken horen op een instrument dat vlak bij Schuberts klankwereld staat.
Een formidabele prestatie, geïnspireerd door het mooiste dat er ooit voor de vierhandig bespeelde piano werd gecomponeerd.
Op 12 oktober kunt u het duo en de Tröndlin piano beluisteren tijdens het Pianoduo Festival in De Duif te Amsterdam