CD-recensie

© Siebe Riedstra, mei 2015

Gilbert & Sullivan - Sir Malcolm Sargent: 120th anniversary of birth - 29 April 2015 Sullivan: Complete operettes & orkestwerken Diverse uitvoerenden o.l.v. Sir Malcolm Sargent (zie onderaan de bespreking) Warner Classics 825646 128778 . (16 cd's)

Ter gelegenheid van de honderdtwintigste verjaardag van dirigent Sir Malcolm Sargent zorgt Warner Classics voor een heruitgave die eerder verscheen op EMI: een collectie operettes van het beroemde duo Gilbert en Sullivan. Zestien cd's milieuvriendelijk en ruimtebesparend verpakt in kartonnen doos. Negen titels zijn er, alle in stereo (!): Mikado en Gondoliers uit '57, Yeomen of the Guard en H.M.S.Pinafore uit '58, Iolanthe uit '59, Pirates of Penzance en Trial by Jury uit '61, Patience uit '62 en Ruddigore uit '63. Ze worden aangevuld met instrumentale composities van Sir Arthur. Het Britse antwoord op Offenbach kwam van componist Arthur Sullivan (1842-1900) en tekstdichter William Gilbert. Hun samenwerking oogstte zijn eerste succes in 1875 met de éénakter "Trial by Jury". Gilbert vermeed het ondeugende van de Franse opera-comique en Sullivan koos als muzikaal voorbeeld niet Offenbach, maar Mendelssohn. Het resultaat was spectaculair succesvol. Richard D'Oyly Carte, hun impresario, bouwde het Savoy Theatre in Londen speciaal voor hun werken, en daardoor staan die in Engeland als de "Savoy Operas" te boek. Sir Malcolm Sargent (1895-1967), de man die ontelbare Promconcerten dirigeerde met als handelsmerk een witte anjer in zijn knoopsgat, is de dirigent van het project. Hij dirigeerde zijn eerste Savoy opera, "The Gondoliers" toen hij veertien jaar oud was, en werd in 1926 door Rupert D'Oyly Carte geëngageerd voor het gelijknamige gezelschap. Al aan het eind van de jaren twintig maakte hij zijn eerste opnames van dit repertoire en toen in 1950 het copyright op Sullivans muziek afliep was dat voldoende reden voor EMI om met hem een nieuwe serie te maken. Stereo was pas geïntroduceerd en net als het geval was bij EMI's Rosenkavalier, werden de sessies aanvankelijk door een mono- en een stereoteam separaat gemaakt. Voer voor verzamelaars dus. Het Glyndebourne Festival Chorus werd ingehuurd, en hoewel er geen enkele verbinding met het Festival was, zijn deze opnames bekend geworden als de "Glyndebourne Recordings". Het orkest draagt de naam Pro Arte Orchestra, een zogenaamd "pick-up orchestra", bij ons heet dat een kaartenbakorkest. Dat mag de kwaliteit echter niet drukken want er wordt fantastisch gespeeld, deze musici kwamen uit de kaartenbakken van de beste Londense orkesten. In de eerste drie opnames (zie onder) was de rol van de zogenaamde "patter" (een soort rap avant la tettre) baritone toebedeeld aan Geraint Evans. Evans vreesde echter dat verdere participatie zijn faam als serieuze zanger zou schaden, trok zich terug en zijn rollen werden overgenomen door George Baker, een meubelstuk van de historische opnames en al in de zeventig! Hoewel je dat natuurlijk kunt horen slepen zijn vakmanschap (wat een dictie) en zijn charme hem er door. De Glyndebourne Recordings hebben altijd in directe competitie gestaan met die van D'Oyly (veelal op Decca) en omdat Sargent geen toegang had tot de gecontracteerde D'Oyly troupe moest hij noodgedwongen wel werken met operazangers. Sargent geloofde er heilig in dat een eventueel tekort aan gevoel voor het idioom goedgemaakt moest kunnen worden door een superieure muzikale kwaliteit. De kenners uit het Gemenebest hebben altijd hun neus opgehaald over die mening, mij stoort het geen seconde. Integendeel, het neusje van de zalm van zingend Groot Brittanië trekt op deze manier voorbij met namen als Owen Brannigan, Richard Lewis, Geraint Evans, Elsie Morrison, Monica Sinclair, Heather Harper, April Cantelo en Helen Watts. Ook het feit dat de gesproken tekst is weggelaten is voor de door de wol geverfde G & S adepten niet bespreekbaar. Ik ben ervan overtuigd dat veel muziekliefhebbers buiten het Gemenebest die teksten gestolen kunnen worden. Behalve de negen genoemde titels bevat de doos ook nog opnames van de Irish Symphony (Charles Groves dirigeert), het Celloconcert (Julian Lloyd Webber en Sir Charles Mackerras), Suites uit The Tempest en The Merchant of Venice (Sir Vivian Dunn) en een viertal losse ouvertures. De set wordt begeleid met een boekje van ruim zestig pagina's met samenvattingen van de inhoud van de operettes (alleen in het Engels). De opnames hebben de tand des tijds uitzonderlijk goed doorstaan en zijn nog steeds een genot om naar te luisteren.

Happy Birthday Sir Malcolm!!

index