CD-recensie

© Siebe Riedstra, september 2019

'Dit is Vivaldi voor de eenentwintigste eeuw. In zijn hart is het album een conversatie tussen heden en verleden, tussen klassiek componeren en nieuwe ontdekkingen, tussen componisten over tijdspannes. De Deense componist Karl Aage Rasmussen (1947) is altijd gebrand geweest op het ontdekken van onze ervaring van tijd en beweging. Door bruggen te bouwen tussen culturen en tradities, werpt hij hier nieuw licht op composities van Vivaldi en Respighi, geschreven voor het instrumentarium uit Vivaldi's tijd gedurende zijn werkzaamheid als huiscomponist bij het Deense Nationale Barokorkest Concerto Copenhagen.'

Aldus de wervende tekst op de achterkant van het doosje, oorspronkelijk in het Engels, en net zo krom. De werkelijkheid is dat Karl Aage Rasmussen gefascineerd is door de mogelijkheden die het bewerken van de noten van andere componisten hem bieden. Zo heeft hij zich beziggehouden met de summiere schetsen die Schubert naliet voor de opera Sakuntala, en ze weten uit te werken tot een complete partituur. Hier heeft hij zijn fantasie losgelaten op de Vier Jaargetijden van Vivaldi, wellicht aangespoord door zijn collega Max Richter, die in 2014 de muziekwereld verraste met zijn kijk op Vivaldi. Vivaldi, Recomposed by Max Richter noemde hij zijn werkstuk, en ook daar sprak de wervende tekst van 'een Vivaldi voor de eenentwintigste eeuw'.

Bij Max Richter kreeg Vivaldi een schop in de richting van het minimalisme, en in die zin had DG nog een beetje gelijk ook, met de claim 'Vivaldi voor de eenentwintigste eeuw'. Een eeuw die inderdaad vergeven lijkt van het minimalisme. Je kunt geen documentaire bekijken op de televisie of een eindeloze reeks gebroken drieklanken wordt over je uitgestort. Karl Aage Rasmussen liet in 2014 zijn fantasie los op Vivaldi, en hij zoekt het niet in het minimalisme maar in de jazz. Of liever in iets dat op jazz dreigt te lijken. De noten van Vivaldi blijven harmonisch intact, maar worden ritmisch bewerkt door verlegging van accenten en het stiekem veranderen van de puls. Het effect is een lichtelijk aangeschoten Vivaldi, struikelend over de kinderkopjes van het Plaza San Marco. Vakmanschap kan men Rasmussen niet ontzeggen, en wellicht zou zoiets in de tijd dat we volop genoten van Jacques Loussier in de smaak zijn gevallen, maar nu klinkt het nogal belegen. Een jaar na deze bewerking schreef Rasmussen zijn eigen noten in de stijl van Vivaldi, met gebruikmaking van een overbekend barokgenre, de Follia. Het klinkend resultaat blijft echter opnieuw hangen in een klankgemiddelde dat gedateerd aandoet.

Zoals gezegd is Rasmussen een knap vakman, en dat laat hij horen in zijn bewerking van Gli Uccelli (De Vogels) van Ottorino Respighji, een Italiaan die zich eveneens graag bezighield met het bewerken van composities uit voorbije eeuwen. Respighi schreef zijn Uccelli uiteraard voor een twintigste-eeuws kamerorkest, Rasmussen instrumenteerde het opnieuw voor het veel kleiner bezette Deense barokorkest, en is daar met vlag en wimpel in geslaagd.

Concerto Copenhagen heeft duidelijk plezier in de kunsten van Rasmussen, en de opname klinkt lekker ruim en doorzichtig. De eenentwintigste-eeuwse luisteraar heeft nu dus de keuze tussen Max Richter en Karl Aage Rasmussen. En Vivaldi? Die kan wel tegen een stootje en haalt ijs en weder dienende de tweeëntwintigste eeuw ook nog wel.

index