CD-recensie

© Siebe Riedstra, maart 2014

Vasily Petrenko was dertig jaar oud toen hij in 2006 naar Liverpool werd gehaald als chef-dirigent van het zieltogende Royal Liverpool Philharmonic Orchestra, en hij wist zowel het orkest als de plaatselijke bevolking uit hun lethargie te wekken. In 2009 werd zijn opname van de Manfred Symfonie van Tsjaikovsky op het label Naxos door het blad The Gramophone uitgeroepen tot 'orchestral record of the year'. Even belangrijk bleek de registratie van de complete symfonieën van Sjostakovitsj, waartoe Naxos Petrenko en zijn Liverpudlians vervolgens in staat stelde, begonnen in 2008 en inmiddels bijna voltooid. Het succes daarvan was de aftrap richting EMI, met Rachmaninov in het doel. Het blijft verbazen hoe zo'n label het steeds weer aandurft om oude succesformules te herhalen. Ashkenazy met het Concertgebouworkest, Andre Previn in Londen en recentelijk Pappano met zijn Romeinse keurtroepen, de een nog mooier dan de ander. Na de Tweede en de Derde voor EMI haalt Petrenko de finish met de Eerste, op het label Warner - een cosmetische verschuiving nu EMI is opgekocht door Warner.

Er zijn weinig 'eersten' die zo'n geniaal stempel dragen als die van Rachmaninov: Beethoven, Brahms, Sjostakovitsj komen spontaan bij me op. Die van Rachmaninov kent een bewogen geschiedenis. De première was een fiasco. Serges leraar Glazoenov dirigeerde met een slok op, Rachmaninov gaf zichzelf de schuld, dook in een diepe depressie en vernietigde de partituur. De orkestpartijen vergat hij, en dus kwam de symfonie decennia na zijn dood alsnog tot klinken. Zo'n spookpartituur kan aanleiding geven tot speculaties, met name in de keuken van het orkest, de afdeling slagwerk. Petrenko heeft daar zijn eigen ideeën op losgelaten, en dus beieren in het langzame deel de buisklokken en het klokkenspel er lustig op los (voor nieuwsgierige lezers: vanaf 8:09 in deel 3). De toegevoegde bekkenslagen in het Scherzo versterken de indruk dat Petrenko op zoek is geweest naar iets dat zijn interpretatie zou onderscheiden. Aan die interpretatie als zodanig mankeert echter helemaal niets, Petrenko heeft de strekking van de noten van de 22-jarige componist heel goed begrepen. Laten we het er maar op houden dat de branie die spreekt uit de noten van een jonge componist de inspiratie is geweest voor een jonge dirigent. Om het kort samen te vatten: Petrenko begrijpt deze partituur.

index