Nielsen: Sommerflugledalen
(Requiem voor 12 zangers).

Ars Nova Copenhagen o.l.v. Tamás Vetö.

DACAPO 8.224706 • 63' •

 

 

 

 

---

De Deense dichteres Inger Christensen (1935-2009) heeft wereldfaam verworven met haar gedicht Sommerflugledalen (1991), 'Vlinderdal' in het Nederlands. Het is een cyclus van 14 sonnetten met een kettingstructuur zodanig dat de laatste regel van een sonnet tevens de eerste regel is van het volgende. Samen vormen die herhaalde regels dan sonnet nummer 15. De ondertitel luidt 'Een Requiem', vlinders als symbool voor de vergankelijkheid van het leven. Bij een componist met de naam Nielsen denken we uiteraard aan Carl, de beroemdste Deense componist aller tijden. Maar hier gaat het om Svend Nielsen, geboren in 1937 en zijn hele leven als leraar muziektheorie werkzaam aan het Conservatorium van Aarhus. Is de grote Carl op de Nederlandse podia al geen regelmatige verschijning, van Svend hebben we hier helemaal nog nooit gehoord.

	Svend Nielsen

Svend Nielsen begon in het na-oorlogse West-Europa als een echte avant-gardist met seriëel geconstrueerde werken. Later koos hij net als veel van zijn vakgenoten voor een minder rigide schrijfwijze, maar wist wel de verworven technieken te integreren in zijn toontaal: clusters lossen op in grote drieklanken. Zijn klankwereld laat zich omschrijven als romantisch impressionistisch, maar is niet gemakzuchtig. Er valt veel te genieten aan deze muziek, en de bijdrage van het twaalfkoppige Ars Nova kan niet genoeg worden geprezen: een absoluut topensemble met de al decennia in Denemarken wonende en werkende Hongaar Tamás Vetö als dirigent - dat wil zeggen voor deze gelegenheid. Paul Hillier is sinds 2002 de vaste dirigent van het ensemble.

Een onvermijdelijk struikelblok voor niet-Deense luisteraars is de taal. Hoewel de Deense tekst integraal en in een Engelse zowel als Duitse vertaling is afgedrukt is het moeilijk om de directe emotionele werking van de woorden in verbinding te brengen met het gehoorde. En het is onmogelijk om de ongelooflijk knap geconstrueerde gedichten, waarvoor Christensen genomineerd werd voor een Nobelprijs, naar waarde te schatten. Je kunt gelukkig in het tekstboek ook kijken naar de plaatjes terwijl je luistert naar deze uitstekend opgenomen schijf: prachtige kleurenfoto's van de admiraal, het blauwtje, het koolwitje en al die andere vlinders die inmiddels bijna uit ons landschap zijn verdwenen.