CD-recensie
© Siebe Riedstra, september 2019
Mozart: Requiem in d, KV 626 (bewerkt voor strijkkwartet) - Grande Sestetto Concertante (bewerking van de Sinfonia Concertante in Es, KV 364) Rusquartet, Ilya Hoffman (altviool), Mikhail Nemtsov (cello) |
 |
Deze cd combineert twee beroemde meesterwerken van Wolfgang Amadeus Mozart in verrassende en knappe arrangementen voor strijkkwartet en strijksextet, beide daterend uit het begin van de negentiende eeuw.
Aldus Henk Guittart, schrijver van de toelichting en producer van deze cd, en tevens mentor van het Rusquartet. We mogen er gerust van uitgaan dat het idee voor deze uitgave van hem afkomstig is. Maar heeft hij gelijk?
Peter Lichtenthal (1770-1853) was arts, componist, en publiceerde over muziek in Milaan, waar hij bevriend raakte met Karl Mozart, de zoon van. Lichtenthal was een groot bewonderaar van Mozart, en van zijn hand bestaan diverse bewerkingen voor een gereduceerde bezetting, een praktijk die in zijn tijd doodgewoon was, en muziekliefhebbers in staat stelde om in de huiselijke omgeving kennis te maken met meesterwerken voor de concertzaal. Lichtenthal maakte van Mozarts Requiem een versie voor strijkkwartet die zich heel wonderlijk beperkt tot de orkestpartij. We krijgen in deze versie dus feitelijk maar de helft van het stuk te horen. Men zou zich af kunnen vragen of in de toenmalige huismuziekpraktijk er wellicht een vocaal kwartet tussen de schuifdeuren heeft gestaan. In ieder geval leert beluistering van deze cd (en ze is niet de eerste die zich over deze huisvlijt ontfermt) dat er een fors beroep wordt gedaan op de fantasie van de luisteraar. Waarmee niet gezegd wil zijn dat het Rusquartet daaraan schuld heeft, want er wordt voorbeeldig gemusiceerd.
Het beeld kantelt bij het volgende werk, een anonieme bewerking van de Concertante Symfonie in Es voor viool en altviool, Mozarts antwoord op een modieus verschijnsel in het Parijse muziekleven van die tijd. Daar waren de Concertantes niet aan te slepen, getuige vele honderden bijdragen van Pleyel, Haydn, Johann Christian Bach en ontelbare anderen. Een logisch uitvloeisel was het doortrekken van het concertante element naar de kamermuziek. Dit arrangement, gepubliceerd in 1808, beantwoordt precies aan bovenstaande beschrijving van Guittart: het is verrassend en knap gemaakt. De oorspronkelijke solopartij is heel slim verdeeld over meerdere instrumenten, inclusief een prominente partij voor een van de cellisten. Daarbij voegt de bewerker in de cadensen heel smaakvol zijn eigen noten toe. Hier straalt het Rusquartet als een zonnetje, bijgestaan door altviolist Ilya Hoffman en cellist Mikhail Nemtsov. De opname was net als bij de vorige cd's van dit kwartet in de vertrouwde handen van Adriaan Verstijnen - vakmanschap is meesterschap.