CD-recensie

 

© Siebe Riedstra, augustus 2019

Four Hands on Mozart

Mozart: Sonate in D, KV 381 - Andante mit Variationen KV 501 - Sonate in C, KV 521 - Sonate in Bes, KV 358 - Fuga KV 401

Patrick Ayrton en Wolfgang Glüxam (klavecimbel)
Fra Bernardo FB 1803913 • 75' •
Opname: september 2001, Église de Fley, Bourgogne (F)

   

Het hierboven vermelde jaartal 2001 is geen vergissing: deze cd werd in 2019 uitgebracht, waarbij vermeld wordt dat Wolfgang Glüxam in februari 2019 verantwoordelijk was voor de editing, en dat de opname oorspronkelijk werd gemaakt voor de Oostenrijkse Omroep door producer Bernhard Trebuch. Trebuch is de Fra Bernardo van het label waarop deze cd verschijnt en was decennia werkzaam bij de Oostenrijkse publieke omroep, waarvan hij om onduidelijke redenen afscheid moest nemen. Kennelijk heeft hij de beschikking over opnamen die onder zijn verantwoording tot stand kwamen. Jammer genoeg wordt niets van dit alles in de toelichting duidelijk gemaakt, net zo min als de elektrische auto uit 1935 op de voorkant van het hoesje.

Ook op de website frabernardo.com worden we niets wijzer. Wervende teksten op diverse verkooppunten willen ons wijsmaken dat Mozart tot dit repertoire werd geïnspireerd door het samenspel met zijn oudere zus Nannerl. Natuurlijk speelden die twee als wonderkinderen samen, maar de werken op deze cd dateren uit Mozarts laatste levensjaren.

De argeloze muziekliefhebber zou uit het bovenstaande kunnen opmaken dat het vierhandige genre in Mozarts jonge jaren een populair fenomeen was. Niets is minder waar. Vierhandig pianospel werd pas in de loop van de negentiende eeuw een uitzonderlijk populair tijdverdrijf, door de opkomst van de betaalbare piano met een verticaal klankbord. Maar Mozart heeft daarvoor wel de fundamenten gelegd met zijn sonates en losse stukken, daarbij ongetwijfeld geïnspireerd door zijn idool Johann Christian Bach. Dat Wolfl en Nannerl als kinderen menigmaal samen achter het klavecimbel hebben gezeten mag bekend worden verondersteld. Toch wordt de verbeelding op de proef gesteld wanneer een werk als de Sonate in C, KV 521, dat duidelijk is geschreven voor de nieuwe fortepiano die Mozart had aangeschaft en die hij overal mee naar toe sleepte, op dat inmiddels verouderde instrument wordt uitgevoerd. Het feit dat de muziekuitgeverij Artaria zowel als Hoffmeister deze werken afficheerden 'pour le Forte-Piano, ou Clavecin' doet daaraan niets toe of af.

Patrick Ayrton heeft een forse reputatie opgebouwd als klavecinist, Wolfgang Glüxam zal menigeen niet bekend voorkomen, maar ze doen op deze cd in virtuositeit niets voor elkaar onder. Wat ze samen bewijzen is helaas niet dat Mozart op een klavecimbel ook heel goed tot zijn recht komt. Het accent in beider spel ligt op snelheid en ritmische gelijkheid, enige decennia geleden nog laatdunkend aangeduid als de 'naaimachinemotoriek' waarin iemand als Karl Richter grossierde (en destijds zeer werd bewonderd). Het veroorzaakt voor het publiek van nu vooral een vorm van luistermoeheid die al na enige maten toeslaat. Kort samengevat een cd die in het jaar van opname al een achterhaald concept combineerde met een verouderde speelstijl.


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links