CD-recensie

© Siebe Riedstra, januari 2015

Mendelssohn in Londen - Originele Orgelwerken en Transcripties Mendelssohn: Allegro in d/D - Symfonie nr. 5 (arr. William Thomas Best) - Thema mit Variationen - Allegro in Bes - Allegretto in d - Variations Serieuses (arr. Reitze Smits/Leo van Doeselaar) - Fuga in c, op. 37 - Fughetta in D - Ouverture 'Paulus' (arr. William Thomas Best) - Fuga in C - Fuga in f - Fuga in e Leo van Doeselaar (orgel) MDG 906 1853-6 • 76' • (sacd) Opname: september 2013, Thomas Hill Orgel, Pieterskerk, Leiden

Leo van Doeselaar (1954) is een opvallende verschijning in het Nederlandse orgellandschap. Op zijn zestiende debuteerde hij in een radiorecital voor de NCRV (te beluisteren op de website orgelconcerten.ncrv.nl). Hij is de vaste organist van het Amsterdamse Concertgebouw en Professsor für künstlerisches Orgelspiel aan de Berlijnse Universität der Künste. Aan improviseren doet hij niet en de zondagse eredienst begeleidt hij al evenmin. In Leiden is hij de vaste bespeler van de orgels van de Pieterskerk, twee bijzondere instrumenten met een totaal verschillende achtergrond. Het historische Hagerbeer orgel, en een Brits instrument van de bouwer Thomas Hill. Het Hagerbeer orgel kwam in 2012 aan bod op dit label, met werken van Scheidemann (MDG 906 1746-6). Voor het Hill orgel koos van Doeselaar werken van Felix Mendelssohn - de ondertitel van de schijf luidt 'Mendelssohn in London'.

Thomas Hill bouwde dit relatief kleine instrument (31, III/P) in 1883 voor de Londense St. John Church in Brownswood Park. Toen de kerk in 1989 werd afgebroken zag men in Leiden zijn kans schoon om naast het Hagerbeer orgel een instrument ter beschikking te krijgen dat geschikt zou zijn voor het romantische en moderne repertoire, en als begeleiding bij instrumentale en vocale concerten. Het enige dat daarbij aanpassing vereiste was de toonhoogte en daarmee samenhangend de winddruk, voor het overige verkeert het orgel vrijwel in zijn oorspronkelijke staat.
Een ideaal instrument dus voor de orgelwerken van Mendelssohn, die vele concertreizen ondernam naar Engeland, en daar een grote reputatie opbouwde als improvisator. De vraag naar gedrukte noten was daardoor overweldigend, en zes orgelsonates plus drie preludia en fuga's verschenen in druk. Maar daarmeee zijn we over Mendelssohn en het orgel nog lang niet uitgepraat. Mendelssohns bewondering voor Bach veroorzaakte een gestage stroom werken die gemakkelijk naar het orgel te vertalen zijn. Op deze cd presenteert Leo van Doeselaar ook dat andere repertoire, in de vorm van transcripties van de Variations Serieuses (voor piano), de Ouverture tot Paulus, en de Reformatie Symfonie (voor orkest) en een aantal losse werken. Prachtig gespeeld op een bijzonder instrument.

index