CD-recensie
© Siebe Riedstra, juni 2010
 |
Koechlin: Les Bandar-log op. 176 - Offrande musicale sur le nom de BACH op.187.
Radio-Sinfonieorchester Stuttgart des SWR o.l.v. Heinz Holliger.
Hänssler Classic CD 93.221 • 68' •
Charles Koechlin (1867-1950) is de muziekgeschiedenis ingegaan als de orkestrator van het ballet Khamma, van zijn vijf jaar oudere collega Claude Debussy. Zijn eigen werken worden nauwelijks gespeeld. Dirigent – en componist - Heinz Holliger probeert daar wat aan te veranderen en is bezig met een serie cd’s voor het label Hänssler. Dit is alweer de vijfde. Gezien de hoeveelheid materiaal kan hij nog jaren voort: Koechlin was weliswaar een late starter, maar hij werd oud genoeg om het tot het opusnummer 226 te brengen. Les Bandar-log is het laatste deel van een serie orkestwerken, gebaseerd op Kiplings Jungle Book, waaraan Koechlin van 1899 tot 1940 werkte. Dit deel noemde Koechlin in zijn eigen toelichting het Aapjes-Scherzo; tussen de regels door maakt de componist duidelijk dat die aapjes als symbool gebruikt worden voor al het modieuze componeren van zijn tijdgenoten, van neo-klassicisme tot twaalftoonstechniek. Toch weet Koechlin die hem wezensvreemde technieken perfect te integreren in zijn eigen taal, die zich altijd kenmerkt door een zekere afstandelijkheid.
Op 5 september 2008 beleefde het kollossale Offrande musicale sur le nom de BACH zijn Nederlandse première in de ZaterdagMatinee. Dat deze partituur een jaar later zijn cd-première beleefde zal voor vele luisteraars naar dat concert goed nieuws zijn. Koechlin componeerde zijn Offrande in 1942, in 1946 maakte hij de orkestratie. Het is een 18-delig werk voor uiteenlopende bezettingen, variërend van piano en orgel solo, en van strijkorkest tot groot orkest in diverse bezettingen, inclusief ondes martenot. In elk van de delen baseert Koechlin zijn muziek op de noten Bes-A-C-B, in de Duitse nomenclatuur B-A-C-H, een beproefd motief, dat door honderden componisten is gebruikt, inclusief de grote J.S.B. zelf. Dit is fascinerende muziek, bij uitstek geschikt om in kleinere porties beluisterd te worden, en dus geknipt voor het medium cd. Daarbij is Heinz Holliger met zijn vertrouwde RSO-ers uit Stuttgart een ideale gids. Een extra pluim verdient de zeer uitgebreide en informatieve toelichting in het boekje, verluchtigd met eigen opnamen van foto’s die amateurfotograaf Koechlin op zijn reizen maakte, onder andere van het kruiende ijs in de Zuiderzee.