CD-recensie

 

© Siebe Riedstra, juli 2019

Kabalevski - Works for Orchestra

Kabalevski: Ouverture Colas Breugnon op. 24 - Symfonie nr. 1 in cis, op. 18 - Symfonie nr. 2 in c, op. 19 - Pathétique Overture op. 64

Malmö Symphony Orchestra o.l.v. Darrell Ang
Naxos 8.573859 • 52' •
Opname: aug. 2017, Malmö Live, Malmö

   

Dmitri Kabalevski werd geboren in 1904, twee jaar eerder dan Dmitri Sjostakovitsj. Hij studeerde niet in zijn geboortestad St. Petersburg, maar in Moskou bij Nikolaj Miaskovski (1881-1950). Sjostakovitsj studeerde in St. Petersburg bij de Glazoenov (1865-1936), maar toch had het verschil tussen de eerste symfonieën van beide jonge mannen niet groter kunnen zijn. Sjostakovitsj leverde op zijn negentiende een geniale en innoverende eersteling af met een geheel eigen smoel. Kabalevski was een stuk ouder toen hij in 1932 zijn eerst symfonie voltooide, een werk dat ook door zijn leraar geschreven had kunnen zijn. Toch ontstaat er al gauw een opvallende parallel: de grote dirigent Arturo Toscanini nam beide componisten op zijn repertoire, bij het NBC Symphony Orchestra in New York.

Kabalevski boekte zijn grootste successen met de Tweede symfonie uit 1934 en de opera Colas Breugnon uit 1938. Zowel de symfonie als de ouverture tot de opera vonden hun weg naar het repertoire van Toscanini - vooral de ouverture werd met zijn korte speelduur en aanstekelijke ritmiek een waardig pendant van Mozarts Ouverture tot Le Nozze di Figaro. Leonard Bernstein zou het kunstje een paar decennia later herhalen met zijn Candide Overture.

Die internationale successen werden nog aangevuld met de suite De Komedianten (op YouTube te beluisteren in de onweerstaanbare uitvoering door Kirill Kondrashin), de Cellosonate (onlangs hier besproken in een onnavolgbare uitvoering door Steven Isserliss) en het Tweede Celloconcert uit 1964. Desondanks is Kabalevski niet doorgedrongen tot de Lage Landen (het KCO heeft nooit een noot van hem gespeeld), en wordt zijn reputatie alleen in leven gehouden op geluidsdragers en een enkele enthousiaste cellist. Van de vier symfonieën bestaat een integrale opname op het label CPO, die hier werd besproken door Aart van der Wal, die tevens uitgebreid ingaat op de rol die Kabalevski speelde in het muziekleven van de Sovjet-Unie. Voor het label ASV nam Loris Tjeknavorian de beide eerste symfonieën op, net als de Roemeen Erwin Acel voor het label Olympia, maar beide labels bestaan niet meer, en de opnamen die Toscanini maakte vallen door hun leeftijd buiten dit kader, maar zijn volop te vinden op YouTube.

Dit is niet de eerste keer dat het label Naxos aandacht besteedt aan deze vergeten Rus: eerder verschenen opnamen van de beide celloconcerten en de eerste twee van vier pianoconcerten, plus een schijfje met losse orkestwerken, waaronder voornoemde suite uit De Komedianten. Met deze opname van de beide symfonieën voorziet het label in een behoefte, niet in de laatste plaats door de plaats van handeling, het Zweedse orkest van Malmö. Het wordt gedirigeerd door Darrell Ang (Singapore, 1979), een dirigent die weliswaar geen vaste functie heeft bij dit orkest, maar er desondanks al enige cd's heeft opgenomen, en met overtuigende resultaten. Ook hier wordt een uitstekend pleidooi gehouden voor twee partituren van een man waarover nog steeds de wildste verhalen de ronde doen. Net als in het geval van Sjostakovitsj is er in zo'n situatie maar één oplossing: luisteren.


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links