CD-recensie

 

© Siebe Riedstra, januari 2021

Humperdinck - Music for the Stage

Humperdinck: Die Heirat wider Willen (voorspel Akte 2) – Der Kaufmann von Venedig – Das Wunder – Die Wallfahrt nach Kevlaar, Ballade – Lysistrata

Andrea Chudak (sopraan), Ruxandra Voda van der Plas (alt), Harrie van der Plas (tenor), Robert Bennesh (orgel), Malmö Opera Chorus & Orchestra o.l.v. Dario Salvi
Naxos 8.574177 • 73' •
Opname: aug. 2019, Bengt Hall-salen, Malmö Opera

   

Het Musikinformationszentrum van de Deutscher Musikrat geeft een keurig overzicht van de meest gespeelde opera's in Duitsland. Bovenaan de lijst prijkt uiteraard Die Zauberflöte, maar op nummer twee staat een titel die voor veel operaliefhebbers een verrassing zal zijn: Hänsel und Gretel van Engelbert Humperdinck. Voor het eerst te zien op 23 december 1893 in Weimar, en sindsdien niet meer uit het repertoire weg te branden. Een familievoorstelling die veelal voorbehouden is aan de dagen rond kerstmis. Het is het enige werk waarmee Humperdinck de muziekgeschiedenis is ingegaan.

Engelbert werd geboren in 1854, begon al jong met componeren, maar was kennelijk een laatbloeier. De belangrijkste invloeden onderging hij in München van 'componistenmaker' Joseph Rheinberger. In 1880/1 assisteerde hij Richard Wagner bij de première van Parsifal, en in 1889/90 nam hij de muzikale vorming van diens zoon Siegfried ter hand. Hänsel und Gretel kent een lange voorgeschiedenis, die begint met een Singspiel op tekst van zijn schoonzus Adelheid Wette. Het is de enige opera die vanuit een onverbloemd wagneriaanse techniek is voortgekomen en repertoire heeft gehouden. Humperdinck heeft nog een aantal malen geprobeerd zijn succesformule te herhalen, maar dat heeft niet veel meer opgeleverd dan een spaarzame uitvoering van de opera Die Königskinder.

Een ander genre waarin Humperdinck bij leven succes boekte was toneelmuziek, waaronder vier titels van William Shakespeare. Opvallend is de samenwerking met Max Reinhardt, de grote Duitse entrepreneur en regisseur. Met hem werkte Humperdinck samen in een pantomime-spektakel dat onder de titel The Miracle in 1911 in Londen furore maakte. Het is de moeite waard om even op te noemen wat daar allemaal bij kwam kijken: tweeduizend figuranten, vijfhonderd koorzangers, tweehonderd man orkest, en een speciaal voor de gelegenheid gebouwd pijporgel. Dat alles voor een publiek van negenduizend mensen, zeven dagen per week plus twee matinees. Een jaar later ontstonden twee elkaar beconcurrerende filmversies, waarvan een was voorzien van de muziek van Humperdinck, in Duitsland uitgebracht onder de titel Das Wunder.

Naxos presenteert nu een cd waarop de toneelmuziek bij Shakespeares The Merchant of Venice wordt gecombineerd met een Suite uit de filmmuziek bij Das Wunder (compleet met orgelsolo). Uit Humperdincks studietijd klinkt een driedelige cantate, Die Wallfahrt nach Kevlaar uit 1878. Het geheel geeft een mooi beeld van de ontwikkeling van de componist, en toont hem tegelijkertijd op zijn sterkst, als de fantasierijke schepper van sfeervolle vignetten met een uitgesproken melodieuze charme. Aangenaam om te beluisteren, maar in kleine porties te genieten.

Bij de uitvoerenden moet de naam van tenor Harrie van der Plas wel opvallen; een Nederlandse zanger die al decennialang in Duitsland werkzaam is bij een aantal middelgrote theaters en in Nederland een aantal malen te horen was bij Opera Zuid. Hij heeft precies het juiste timbre voor de lyrische ontboezemingen in Der Kaufmann von Venedig en de Wallfahrt-cantate. Andere vocalisten zijn zijn van oorsprong Roemeense echtgenote, mezzosopraan Ruxandra Voda van der Plas en de sopraan Andrea Chudak. Een uitstekende bijdrage wordt geleverd door het Malmö Opera Chorus. Dirigent Dario Salvi heeft voor Naxos al een aantal opnamen met ouvertures van Auber gerealiseerd en blijkt ook hier weer een fijn gevoel voor deze op de rand van sentimentaliteit balancerende klanken. Het Malmö Opera Orchestra (opgericht in 1991) doet in niets onder voor het bekendere Malmö Symphony Orchestra, dat tot 1991 de operabegeleidingen verzorgde. Afgezien van Hänsel und Gretel kennen we nauwelijks een noot van Humperdinck, en deze cd is met een paar wereldpremières dan ook van harte welkom.


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links