CD-recensie

 

© Siebe Riedstra, augustus 2018

 

Toshio Hosokawa - Orchestral Works Vol. 3

Hosokawa: Meditation 'to the victims of tsunami 3.11' - Nach dem Sturm (voor twee sopranen en orkest) - Klage (voor sopraan en orkest) - Autumn Wind (voor shakuhachi en orkest)

Susanne Elmark & Ilse Eerens (sopraan, Nach dem Sturm), Mihoko Fujimora (mezzosopraan, Klage), Tadashi Tajima (shakuhachi), Basque National Orchestra o.l.v. Jun Märkl
Naxos 8.573733 • 69' •
Opname: december 2016 & mei 2017, Concert Hall Basque National Orchestra, San Sebastián (Spanje)

   

Toshio Hosokawa (Hiroshima, 1955) is de wettige troonopvolger van Toru Takemitsu (1930-1996), de componist die Japan op de muzikale wereldkaart zette met een omvangrijk oeuvre dat voornamelijk bestond uit prestigieuze opdrachtwerken. Geen geringe prestatie, en een tough act to follow. Te oordelen naar het feit dat het label Naxos hier het derde deel van zijn orkestwerken presenteert, lijkt Hosokawa een logische kandidaat. Aan prestigieuze opdrachten ontbreekt het ook hem bepaald niet, en Naxos is slechts een van vele labels die aan zijn composities aandacht besteedt.

Takemitsu lijkt na zijn overlijden langzaam maar zeker in de nevelen van de muziekgeschiedenis te verdwijnen, een veel voorkomend verschijnsel dat in zijn geval aangemoedigd wordt door de sprekende gelijkenis tussen zijn noten en die van Olivier Messiaen - wat wil zeggen een Messiaen die van zijn dissonante tanden ontdaan is. Een kwart eeuw jonger wordt Hosokawa vooral geconfronteerd met een postmodern muzikaal klimaat waarin alles mogelijk is en zijn Japanse wortels hem niet meer onderscheiden van de rest van de wereld. Toch lukt het hem om aan die val te ontsnappen: bij Hosokawa is het onmiskenbare bewustzijn van de nieuwe taal van Duitse componisten als Rihm en Widmann aanwezig, maar de klanken van de Japanse traditionele instrumenten als de shakuhachi doortrekken zijn fonetische bewustzijn. Hij woont afwisselend in het Japanse Nagano en het Duitse Mainz.

Het eindresultaat kan leiden tot enthousiaste reacties, getuige het succes van het Hoornconcert 'Moment of Blossoming' in de ZaterdagMatinee, in een uitvoering door de Berliner Philharmoniker onder Simon Rattle. Op deze cd dirigeert Jun Märkl (Japanse moeder, Duitse vader) het Basque National Orchestra - de vorige twee delen werden onder zijn leiding gemaakt in Schotland en Lyon. De meeste indruk maakt Autumn Wind voor shakuhachi (Japanse fluit) en orkest, analoog aan November Steps van Takemitsu, een van diens meest succesvolle werken, en vereeuwigd door het Concertgebouworkest onder Bernard Haitink (destijds uitgebracht door Philips, en ook opgenomen in de Haitink-box in de reeks anthologieën van het Concertgebouworkest).

Niet alles op deze uitgave haalt het niveau van Autumn Wind - de Klage heeft helaas te lijden onder het enthousiaste vibrato van mezzosopraan Mihoku Fujimura. Het werk dat niet leunt op solisten spreekt tot de verbeelding door de gruwelijke titel: to the victims of tsunami 3.11.

Met Hosokawa kan nog van alles gebeuren, maar de richting is duidelijk. In deze componist heeft Japan opnieuw een eigen stem gevonden.


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links