CD-recensie

 

© Siebe Riedstra, september 2013

 

Hindemith: Kleine Kammermusik op. 24 nr.2 – Klarinetkwintet op. 30 – Trio voor altviool, heckelphone en piano op. 47 – Trompetsonate

Valerius Ensemble: André Kerver (klarinet), Sven-Arne Tepl (altviool), Ernest Rombout (heckelphone), Ido-Jan Stalman (trompet), Inge Lulofs (piano)

Brilliant Classics 9447 • 67' •

Opname: augustus 2004, Muziekcentrum Enschede (klarinetkwintet en trompetsonate);
november en december 2004, Doopsgezinde Kerk, Deventer

   

In 1988 besloten klarinettist André Kerver en cellist René Geesing dat het tijd werd voor een volwassen Ensemble in het nieuwgebouwde Muziekcentrum in Enschede: Het Valerius Ensemble. Beide musici bekleedden aanvoerdersposities in het toen nog moeizaam benoemde Forum Filharmonisch, en doen dat nog steeds in het herbenoemde Orkest van het Oosten, een verkeerd gekozen naam die je bepaald niet in het Engels moet vertalen. Dus opereert het orkest op toernee en cd onder het internationaler klinkende Netherlands Symphony Orchestra. Tot ongenoegen van het Nederlands Philharmonisch Orkest – de wereld is klein. De verrichtingen van het orkest zijn onder spraakmakende maestri als Jaap van Zweden en Jan Willem de Vriend bepaald niet onopgemerkt gebleven. Het Valerius Ensemble viert zijn zilveren jubileum, en dat is de reden dat Brilliant Classics deze opnamen opnieuw onder de aandacht brengt.

Een klarinetkwintet werd de geniale zwanenzang van Mozart en Brahms. Een goed bewaard geheim is het feit dat twee twintigste-eeuwse meesters die lijn hebben voortgezet: Max Reger en Paul Hindemith. Voor Reger was het eveneens zijn laatst voltooide partituur, Hindemith was er vroeger bij (1923), maar wonderlijk genoeg duurde het tot 1954 tot het werk in een ‘gekuiste’ versie zou verschijnen. Hindemith ging streng met zijn eigen verleden om. Van het schitterende klarinetkwintet van Reger maakte André Kerver al een opname die nu is opgenomen in de Reger Collection van Brilliant. Het kwintet van Hindemith behoort tot de beste kamermuziekwerken van de meester en krijgt hier de vertolking die het verdient.

Heel apart is het trio voor heckelphon, altviool en piano uit 1928 – apart is ook het feit dat het gespeeld wordt door twee musici die geen positie in Twente bekleden. Hoboïst Ernest Rombout, als solist veelvuldig in de randstad te horen, en altviolist Sven-Arne Tepl, de gewaardeerde altviolist van het Utrecht String Quartet, tot een fatale blessure hem het spelen onmogelijk maakte. Een heckelphon is een blaasininstrument uit de familie van de hobo, maar kan een stuk lager – hij zit tussen de althobo en de fagot, je zou het een tenorhobo kunnen noemen.

Hindemith was een onvermoeibare werker, en kennelijk ook een handige muzikant. Naast het feit dat hij de altviool als solist en in het Amar-Quartett voortreffelijk beheerste was hij ook een uitstekend pianist en dirigent. Maar dat vond hij niet genoeg: alle gangbare orkestinstrumenten wilde hij tot op orkestniveau kunnen bespelen. Om dat te bewijzen schreef hij een sonate voor ieder van die instrumenten, die hij dan zelf speelde, begeleid door zijn echtgenote Gertrud. Of hij de harpsonate aankon waag ik te betwijfelen, maar van Hindemith met trompet en Gertrud bestaat een foto. Hoe het klonk weten we niet, maar Ido Jan Stalman, sinds een kwart eeuw solotrompettist van het Enschedese orkest, laat horen hoe het moet.

Het Valerius Ensemble heeft in de loop van haar 25-jarig bestaan prachtige concerten gegeven en boeiende evenementen georganiseerd – deze cd levert het overtuigende bewijs.


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links