CD-recensie

 

© Siebe Riedstra, mei 2019

Falla: La Vida Breve

Nancy Fabiola Herrera (mezzosopraan, Salud), Christina Faus (mezzosopraan, La Abuela), Aquiles Machado (tenor, Paco), José Antonio López (bariton, Tio Sarvaor), Raquel Lojendio (sopraan, Carmela), Josep Miquel Ramón (bariton, Manuel), Secundo Falcón (flamenco, El Cantaor), RTVE Symphony Chorus, BBC Philharmonic o.l.v. Juanjo Mena
Chandos CHAN 20032 • 62' •
Opname: 10-11 juni 2018, MediaCityUK, Salford, Manchester

   

Op zaterdag 9 juni 2018 nam Juanjo Mena afscheid van Manchester, met een concert in de Bridgewater Hall. Mena was van 2011 tot 2018 chef-dirigent van het BBC Philharmonic Orchestra, en de verbintenis tussen het orkest en het label Chandos heeft geresulteerd in een aantal memorabele opnamen van Spaansgekleurd repertoire. Op het programma van zijn afscheidsconcert stonden werken van Albéniz, en na de pauze een concertuitvoering van de opera La Vida Breve (Het leven is kort) van de Spaanse componist Manuel de Falla. Het concert is ongetwijfeld door de BBC uitgezonden, maar wat we op deze cd te horen krijgen is de opname die de twee volgende dagen werd gerealiseerd in het vaste onderkomen van het orkest, MediaCityUK. De presentatie is om te zoenen, met een uitgebreid tekstboek van ruim honderd pagina's.

In een uitgebreide persoonlijke verantwoording gaat Juanjo Mena in op de onuitwisbare indruk die dirigent Rafael Frühbeck de Burgos in dit werk op hem heeft gemaakt. Frühbeck (1933-2014) realiseerde voor het label EMI in 1966 een opname die dankzij de onvergetelijke hoofdrol van Victoria de los Angeles iconische status heeft bereikt, en een plek kreeg in de serie Great Recordings of the Century. Opmerkelijk dat recensenten in zowel de Grammophone als BBC Music menen op te merken dat de tempi die Juanjo Mena neemt breder uitvallen dan die van Frühbeck. Met tijd meet men geen tempo, maar het is desondanks vermeldenswaard dat Frühbeck nog net twee minuten langer nodig heeft dan Mena. Wanneer we de beide uitvoeringen na elkaar beluisteren blijkt alleen maar dat Mena ook wat betreft de tempi heel goed naar Frühbeck heeft geluisterd.

Het verschil tussen beide de maestri ligt dus niet in de tempi, maar in de benadering. Frühbeck dirigeert vanuit de bak, Mena vanaf de bok. Bij Frühbeck wordt het drama gerealiseerd door middel van tekst en handeling, Mena laat ons genieten van de opulente klanken die Falla toverde. Hij krijgt daarbij alle medewerking van het opnameteam van Chandos, en uiteraard van een schitterend spelend orkest en een uitstekend koor. Het koor van de Spaanse Radio en Televisie, in omvang te vergelijken met het Groot Omroepkoor, werd voor de gelegenheid overgevlogen. Misschien aardig om op te merken: in het Verenigd Koninkrijk beschikt men niet over beroepskoren van deze omvang. De solisten zijn in dit geval het sluitstuk van de muzikale begroting, maar verdienen toch een ruime voldoende. Alleen de flamencozanger had iets zorgvuldiger met zijn noten mogen omspringen.

Vroeger was alles beter, is een bewering die nergens zo op zijn plaats lijkt dan in operakringen. In dit geval moet iedere zangeres die zich waagt aan de rol van Salud in La Vida Breve het opnemen tegen Victoria de los Angeles. Dat is een onmogelijke opgave, nu en in de toekomst. De los Angeles was net als Maria Callas een unieke verschijning, daar moeten we mee leren leven. Waar we niet mee moeten leren leven is de notie dat een opera vanuit het orkest benaderd kan worden, en dat de zangers een toegevoegd muzikaal bestanddeel zijn. De belangrijke les die Frühbeck in zijn interpretatie doorgaf is de essentie van muziektheater. De dirigent controleert twee lagen die elkaar inspireren, maar alleen als hijzelf de ultieme drijvende kracht is.


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links