CD-recensie

 

© Siebe Riedstra, december 2016

 

Escaich: Orgelconcert - Symfonie nr. 1 (Kyrie d'une messe imaginaire) - Fantaisie Concertante pour Piano et Orchestre

Olivier Latry (orgel), Claire-Marie Le Guay (piano), Orchestre Philharmonique de Liège o.l.v. Pascal Rophé

Accord 472 216 • 66' •

Opname: nov. 2001, Salle Philharmonique de Liège - 7 jan. 2002, Notre-Dame de Paris (orgelpartij)

   

Thierry Escaich (1965) behoort met zijn collega's Olivier Latry en Naji Hakim tot de top van de hedendaagse Franse orgelwereld. Improviserende virtuozen die laten horen dat de muzikale deuren van de kerk wijdopen staan voor wereldse geluiden. Grootmeesters als Vierne en Messiaen gingen hen daarin voor, en beperkten zich niet tot de orgelbank. Escaich nam die uitdaging aan, in een oeuvre waarin muziektheater en symfonische werken de kruisbestuiving met zijn improviserend vermogen aangaan. Het resultaat verrast niet alleen door de klinkende noten, maar ook door de hybride titels. Wat te denken van een symfonie met de boventitel Kyrie d'une messe imaginaire ?

Escaich studeerde aan het Parijse Conservatoire, waar hij nu zelf doceert. Als organist werd hij samen met Vincent Warnier in 1997 titularis van Saint Etienne-du-Mont in Parijs, in opvolging van Maurice Duruflé. Als componist geniet hij internationale erkenning, waarbij opvalt dat het aantal orgelwerken ver achter blijft bij de rest van zijn omvangrijke oeuvre. Daar staat tegenover dat hij als improvisator een grote reputatie geniet, en dat talrijke live-opnames van geïmproviseerde werken in omloop zijn. Opvallend aan zijn improvisaties is dat hij enerzijds de traditie van Duruflé en Messiaen voortzet, maar anderzijds ook heel goed in staat is om een werk in de stijl van Mendelssohn geloofwaardig te laten overkomen.

De symfonie Kyrie d'une messe imaginaire uit 1992 is het eerste orkestwerk van de componist. Het is een doorgecomponeerde partituur waarin de traditionele onderdelen zijn vervangen door de termen antienne en verset. Begrippen die stammen uit de rooms katholieke eredienst, waarbij Escaich zich in zijn melodische materiaal baseert op zelfverzonnen gregoriaans aandoende thema's. In de Fantaisie Concertante voor piano en orkest uit 1995 komen we die hang naar gregoriaanse melodievorming opnieuw tegen. Daar staat ze tegenover een ritmisch pulserend orkest die het werk een bruisende levendigheid verleent.

Het orgelconcert uit 1995 is het pièce de résistance van deze uitgave. Met drie delen is het een volwassen concert van bijna een half uur dat gerekend mag worden tot het beste wat voor de combinatie orgel en orkest de afgelopen decennia is gecomponeerd. De opname is op zichzelf een wonder van technisch vernuft. Het Philharmonisch Orkest van Luik nam in november 2001 in de Salle Philharmonique de Liége de orkestpartij op onder leiding van (toenmalig) chef-dirigent Pascal Rophé. Olivier Latry, titularis van de Parijse Notre Dame, speelde op 'zijn' orgel de solopartij in, met uiteraard de bijbehorende indrukwekkende nagalm. De geluidstechnici hebben er vervolgens een klinkende eenheid van gesmeed waaraan absoluut niet is af te horen dat het hier om een slimme montage gaat. Integendeel, het geheel maakt een overweldigende indruk door de combonatie van virtuositeit, overweldigende klankmassa's en een vulkanische activiteit. Buitengewoon knap hoe de indrukwekkende akoestiek van de Notre Dame in het geheel de hoofdrol is gaan spelen. Hier en daar lijkt het alsof er in de kerk over de Sacre du Printemps in een versie voor orgel en orkest gedroomd wordt. Fascinerend.


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links