CD-recensie
© Siebe Riedstra, januari 2025
Elgar: Symfonie nr. 1 in As, op. 55 – nr. 2 in Es, op. 63 Hallé Orchestra o.l.v. Mark Elder |
Edward Elgar (1857-1934) boekte in 1899 onverwacht succes met zijn Enigma Variaties, en daardoor gestimuleerd waagde hij zich na tien jaar aarzelen aan de voltooiing van zijn eerste symfonie. Publiek en kritiek waren laaiend enthousiast en het werk werd in het eerste jaar van zijn bestaan meer dan honderd maal uitgevoerd. De wereldpremière vond in 1908 plaats bij het Hallé Orchestra in Manchester, het oudste orkest van onze westerburen, en het op vier na oudste ter wereld; in 1857 werd het opgericht door pianist en dirigent Charles Hallé. Tussen 1899 en 1911 was de befaamde Hans Richter er chef-dirigent en hij dirigeerde die eerste uitvoering van Elgars Symfonie. Sir John Barbirolli haalde in de duistere jaren van Wereldoorlog II het orkest uit het slop, en bleef ze trouw tot 1970, een gouden tijdperk. Na Barbirolli namen eerst James Loughran en vervolgens Stanislaw Skrowaczewki de leiding over. In 1992 werd Kent Nagano chef, en tijdens zijn ambtstermijn versukkelde het orkest in financiële problemen, ondanks de totstandkoming van een nieuwe concertzaal, de Bridgewater Hall, in 1996. Nagano werd in 2000 opgevolgd door Mark Elder.
Sir Mark Elder (*1947) is ook in Nederland geen onbekende, met een concertante uitvoering van Wagners Lohengrin bij het KCO die op cd is uitgebracht en spraakmakende optredens in de ZaterdagMatinee. Na bijna vijftien jaar aan het hoofd van de English National Opera te hebben gestaan werd hij in 2000 chef-dirigent van het Hallé Orchestra in Manchester. Zoals vermeld stond het orkest bij zijn aantreden op het punt van faillissement; Elder heeft het binnen de kortste keren uit de misère getrokken.
In 2024 nam Elder na 24 jaar afscheid van het Hallé, zoals het tegenwoordig kortweg genoemd wordt. Ter gelegenheid daarvan brengt het orkest een dubbel-cd uit met een opname van de beide symfonieën van Edward Elgar. Elder heeft zich altijd enorm ingezet voor het Britse repertoire, en in het bijzonder voor Elgar. Een kenmerkend wapenfeit was in 2003 het oprichten van een eigen label, waarop als een van de eerste opnamen de beide symfonieën van Elgar verschenen. Bijna twintig jaar later laat hij met deze gloednieuwe registraties horen hoe dirigent en orkest in de tussenliggende tijd met elkaar vergroeid zijn. De opnamen werden gerealiseerd in de Bridgewater Hall, op 30 september 2021 (nr. 1, onder Covid restricties), en oktober 2018. Een prachtige herinnering aan een magnifieke en unieke samenwerking.