CD-recensie

© Siebe Riedstra, mei 2018

	David Diamond (1915-2005)

David Diamond (1915-2005) is een Amerikaanse componist met joodse wortels die openlijk voor zijn homosexualiteit uitkwam. In het tijdperk waarin hij opgroeide was daar nogal wat moed voor nodig, en daaraan ontbrak het hem niet. Hij was bevriend met de drie jaar jongere Leonard Bernstein, en heeft op diens ontwikkeling duidelijk invloed gehad. Bernstein op zijn beurt heeft zich met regelmaat voor zijn werk ingezet. Diamond behoorde met Copland, Piston, Hanson en Mennin tot de mannen die de symfonische traditie in de Nieuwe Wereld in leven hielpen houden. Maar liefst elf symfonieën liet hij na, en met de hulp van dirigenten als Bernstein, Koussevitzky, Mitropoulos en Munch verliep de start van zijn carrière voorspoedig.

Gerard Schwarz, een kwart eeuw actief in Seattle als chef-dirigent, heeft een kolossale bijdrage geleverd aan de vastlegging van het Amerikaanse symfonische erfgoed, waaronder de eerste vier symfonieën van Diamond. Hij deed dat voor het label Delos, waarvan de rechten later werden overgenomen door Naxos. Die heruitgaven krijgen nu gezelschap van een nieuwe opname van de Zesde symfonie uit 1951. In de Verenigde Staten wordt hoger muziekonderwijs in de regel onderwezen aan universiteiten, en dat heeft voordelen. Grote universiteiten kunnen zich een orkest veroorloven, dat zich uiteraard niet in de eerste plaats zal gaan toeleggen op het propageren van de bekende meesterwerken.

De dirigent van deze cd is sinds 2008 'professor of orchestral conducting' aan de Indiana University Jacobs School of Music en als zodanig ook verantwoordelijk voor het orkest van de universiteit. Aardige bijzonderheid: Arthur Fagen begon zijn carrière in Enschede als huisdirigent van het toenmalige operagezelschap Forum. Van de drie werken van Diamond die hij hier presenteert is het eerste, de Rounds for String Orchestra uit 1944, het werk waarnee Diamond voor het eerst in brede kring de aandacht trok. Optimistische muziek in zwarte tijden, neoklassiek en modaal, met virtuose hoekdelen en een elegisch middendeel. Het optimistische karakter was een uitdrukkelijk verzoek van opdrachtgever Dimitri Mitropoulos. Gerard Schwarz heeft dit werkje al eerder vastgelegd met het Seattle Symphony Orchestra, en die opname is maar moeilijk te verbeteren (hij maakt deel uit van een kolossale Gerard Schwarz box op Naxos, maar is ook op YouTube te vinden). Fagen en zijn dappere manschappen uit Indiana kunnen daar niet aan tippen en dat geldt ook voor de toneelmuziek uit Romeo and Juliet, eveneens verkrijgbaar in een uitvoering door Seattle/Schwarz.

De in 1951 gecomponeerde Zesde symfonie heeft lang op zijn première moeten wachten: die vond pas op 8 maart 1957 plaats bij het Boston Symphony Orchestra, gedirigeerd door Charles Munch (in Amerika zonder umlaut). Die uitvoering (compleet met boeroeper) is op youtube te beluisteren en wie moedig genoeg is om door de ruis heen te luisteren is getuige van een withete uitvoering, zoals alles wat Munch aanraakte. In Indiana wordt minder formidabel (maar zeer verdienstelijk) gespeeld, maar voldoet de opnamekwaliteit uiteraard aan alle moderne eisen.

Wat is Naxos toch een geweldig label. IJzerenheinig banjeren ze door het repertoire met een eetlust waar je u tegen zegt. Ze zullen niet rusten tot alle elf symfonieën van David Diamond opgenomen zijn. In dat kader is deze cd een belangrijke schakel in een groter geheel dat de hoogste lof toekomt.

index