CD-recensie
© Siebe Riedstra, juni 2012
 |
Chilcott: Requiem – Salisbury Motets –
Downing Service – Pilgrim Jesus – The Nine Gifts – Jesus, springing
Laurie Ashworth (sopraan), Andrew Staples (tenor), Jonathan Vaughn (orgel), The Nash Ensemble, Wells Cathedral Choir o.l.v. Matthew Owens
Hyperion CDA67650 • 80' •
Opname: mei/juni 2011, Cathedral Church of St Andrew, Wells (GB)
(Eerste uitvoeringen op cd)
 |
|
Bob Chilcott |
Bob Chilcott (1955) vestigde als jongen van twaalf zijn naam als solist in de uitvoering van het Requiem van Fauré, door het Choir of King’s College, Cambridge met Sir David Willcocks als dirigent – hij heette toen nog Robert. De plaat werd uitgebracht door EMI en heeft de catalogus nooit meer verlaten. De cd maakt nu deel uit van de reeks Great Recordings of the Century. Chilcott werd geboren in 1955 in Watford, waar hij zong in het locale kerkkoor. Niet alleen omdat hij dat leuk vond, maar ook omdat de jongens gratis naar het circus mochten en een shilling verdienden voor het zingen bij huwelijksvoltrekkingen. Zijn stem viel op en hij werd al gauw voorgedragen bij het koor van King’s College, Cambridge. Daar bracht hij niet alleen zijn jongensjaren door, maar keerde er later ook terug als choral scholar. Na zijn studie maakte hij als tenor twaalf jaar deel uit van het wereldvermaarde zeskoppige ensemble, de King’s Singers.
In 1997 besloot Chilcott tot een carrière als componist en dirigent. Wat dat laatste betreft een logische beslissing, maar componist? Zoiets ben je je hele leven, en wordt je niet zomaar halverwege. Chilcott heeft in een verbazingwekkend korte tijd bewezen dat er uitzonderingen op de regel zijn. Als dirigent is hij inmiddels de vaste gastdirigent van de BBC Singers; zijn composities – uiteraard voor koor – worden over de hele wereld uitgevoerd.
De componist Chilcott koesterde van meet af aan de vurige wens om alle muzikale levenservaring nog eens tot uitdrukking te brengen in een Requiem. In een ontroerend stukje vertelt hij over zijn herinneringen aan het Requiem van Fauré: een paar maanden voor de dood van zijn vader werd de elpee aan zijn ouders gepresenteerd. Tijdens de compositie overleed zijn nichtje op 23-jarige leeftijd, en aan haar is dit Requiem opgedragen. Chilcott vertelt ook dat hij als jongetje de Requiems van Fauré en Duruflé ieder jaar om en om uitvoerde. Het spreekt bijna vanzelf dat zijn eigen Requiem een plaats vind in de traditie van deze vertroostende Requiems, waarin voor het wrakende geweld van een vertoornde God geen plaats is. De muzikale taal past in de Britse koortraditie, en sluit aan bij componisten als Herbert Howells en John Rutter. Geen voor de hand liggende sentimentele gebaren, maar boeiende en pakkende melodieën, verzadigde dissonanten en aandachttrekkende ritmiek. Bovenal: boeiend en prikkelend voor zowel uitvoerenden als luisteraars.
De première van het Requiem vond plaats in 2010 in Oxford, in een versie met orkest. Op deze cd horen we de alternatieve versie voor een instrumentaal ensemble van fluit, hobo, klarinet, hoorn en pauken – de rest van het orkest wordt vervangen door het orgel. Enig luisterwerk op youtube brengt mij tot de conclusie dat de orgelversie te prefereren is boven de orkestversie, maar misschien komt dat ook door de magnifieke bijdrage van organist Jonathan Vaughn, de titularis van Wells Cathedral. Wat ook nog vermeldenswaard is: Chilcott verwerkt tussen Agnus Dei en Lux aeterna een Engelse tekst uit het Book of Common Prayer. Dat zijn woorden die Chilcott na aan het hart liggen, en die hij als persoonlijk pleidooi voor innerlijke vrede in zin eigen taal wilde toevoegen. ‘Thou knowest Lord, the secrets of our hearts’. Uiteraard is het Pie Jesu toebedeeld aan een sopraan, in dit geval geen jongen van twaalf, maar Laurie Ashworth zou er bijna voor door kunnen gaan.
In 2009 schreef Chilcott een grote opdracht voor een manifestatie in Salisbury Cathedral, waar 500 zangers uit zeven landelijke koren bijeenkwamen voor een uitvoering van zijn Salisbury Vespers. Massazang afgewisseld met de vier motetten die we hier te horen krijgen als Salisbury Motets. Voor Downing College schreef hij de Downing Service, bestaande uit Magnificat (de Lofzang van Maria) en Nunc dimittis (de Lofzang van Simeon). Drie kerstliederen op teksten van de dichter Kevin Crossley-Holland ronden het programma af. Samen vormen ze vier mooie, separate onderdelen, die ook het beste als zodanig beluisterd kunnen worden. Tachtig minuten (jawel) vertroosting kan ook teveel van het goede zijn.
Dirigent Matthew Owens, organist Jonathan Vaughn en het Wells Cathedral Choir lieten al eerder in werk van William Mathias (klik hier) horen waartoe ze in staat zijn. Op deze cd worden ze bijgestaan door leden van het Nash Ensemble, die tot de top van de Britse muziekscene behoren. Door de volkomen natuurlijke opnametechniek waan je je in de Wells Cathedral. Dit is een pracht van een cd.