CD-recensie
© Siebe Riedstra, december 2017
Brahms: Symfonie nr. 4 in e, op. 98 - Altrapsodie op. 53 - Schicksalslied op. 54 Ann Hallenberg (alt), Collegium Vocale Gent, Orchestre des Champs-Élysées o.l.v. Philippe Herreweghe |
De vier symfonieën van Brahms behoren tot het beste wat ooit in het Avondland is gecomponeerd en staan op dezelfde hoogte als de Vespers van Monteverdi, de cellosuites van Bach of Beethovens Diabelli Variaties. Ter gelegenheid van 25 jaar Orchestre des Champs Elysées en een halve eeuw (!) Collegium Vocale Gent hebben we het plan opgevat om deze symfonieën op te nemen samen met de belangrijke koorwerken van een componist voor wie de instrumentale en vocale muziek in essentie onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn.
Philippe Herreweghe
Sla er een willekeurige cd-catalogus op na, en u zult opmerken dat een symfonie van Brahms vrijwel altijd wordt gecombineerd met een andere symfonie van Brahms. Het zal u tevens opvallen dat er van de honderden beschikbare opnamen maar een drietal opgenomen werd door orkesten die spelen op tijdeigen instrumenten: die van Roger Norrington, John Eliot Gardiner en nu dus Philippe Herreweghe. Norrington houdt het bij de vertrouwde combinatie met de overige drie symfonieën, maar zowel Gardiner als Herreweghe zoeken het in een kruisbestuiving met vocale werken, ingegeven door de gedachte dat het oeuvre van Brahms voor de helft bestaat uit werken waarin gezongen wordt. Gardiner kiest voor de oude meesters die Brahms beïnvloedden, Herreweghe opteert voor twee vertrouwde koorwerken van de meester zelf. Gardiner gaat in de symfonie onderuit door een veelheid aan gekmakende temposchommelingen die nergens in de partituur staan. Herreweghe houdt zich daar gelukkig niet mee op, het sneller dan gewoonlijk uitgevoerde eerste deel doet hoogstens de oren spitsen. Herreweghe profiteert echter in de allereerste plaats van de aanwezigheid van het Collegium Vocale Gent, door hemzelf opgericht en tot grote hoogten getraind. Bij de voltooiing van deze cyclus zal de samenwerking tussen koor en dirigent een halve eeuw oud zijn - een uniek fenomeen. Hier schitteren Ann Hallenberg en het Collegium in topuitvoeringen van de Alt-Rhpsodie en het Schicksalslied, en zelden hoort men koorzang van deze kristalheldere zuiverheid. Maar wees gewaarschuwd: die schitterende koorzang werd hier al eens besproken, ze klonk op een van de eerste uitgaven op het eigen label van Herreweghe, Phi LPH 003, uitgebracht in 2011.