CD-recensie

© Siebe Riedstra, juni 2018

Een opname, gemaakt in 2006, die in 2018 wordt uitgebracht? Dat moet haast wel een heruitgave zijn. En inderdaad, het label Hänssler, altijd nauw geassocieerd met de SüdWestRundfunk, bracht deze cd als eerste uit. In de twaalf jaren die inmiddels verstreken zijn is het SWR Rundfunkorchester Kaiserslautern gefuseerd met het SWR Rundfunkorchester Saarbrücken. Wie dacht dat Nederland het enige land is dat zijn radio-orkesten heeft moeten inleveren mag zich nog even achter de oren krabben. Overigens moeten we de politiek niet te gauw de schuld geven van die ontwikkeling, het zijn in Nederland doodgewoon een aantal omroepverenigingen geweest die de handen hebben afgetrokken van het fenomeen omroeporkest. Dat veel mensen de ZaterdagMatinee nog steeds de VARA-Matinee noemen spreekt in dat verband boekdelen. De VARA stelde decennia geleden vast dat het onderhouden van een concertserie duurder en minder sexy is dan een succesnummer als De Wereld Draait Door.

Analoog aan die redenering mag men ook vaststellen dat een studioproductie van de werken voor piano en orkest van Ernest Bloch in 2006 nog tot de mogelijkheden behoorde, maar inmiddels vrijwel ondenkbaar is geworden. Daar staat dan weer tegenover dat het realiseren van live-opnamen in diezelfde periode veel goedkoper en gemakkelijker is geworden en bovendien enorm aan kwaliteit heeft gewonnen. Radio-orkesten zijn duivelskunstenaars in het foutloos reproduceren van obscure partituren, en de opnametechniek is ingesteld op het elimineren van ongewenste publieksparticipatie.

Deze cd maakt ook iets anders duidelijk. Projecten als het onderhavige kwamen niet altijd tot stand met toporkesten. Op zich helemaal niet erg, maar niet bevorderlijk voor de reputatie van de betrokken ensembles, en koren op de molen van de deskundigen die meenden of menen dat een onsje minder geen kwaad kan. Wat deze cd ook duidelijk maakt is dat Ernest Bloch een componist is met een onmiskenbaar eigen geluid. Na een laatromantische start is zijn muziek doordrongen van een Joods identiteitsbesef, dat op verschillende manieren duidelijk wordt in deze drie partituren. Van voluit pathetisch-virtuoos in het Concerto Symphonique tot geserreerd neo-klassiek in het Concerto Grosso. Van beide werken zijn wel alternatieve, maar geen betere opnamen beschikbaar.

Heruitgave of niet, een titel met deze achtergrond maakt niet alleen duidelijk wat we de afgelopen decennia hebben moeten inleveren, ze bewijst ook dat de wil om buiten de begaande paden te treden niet uit te roeien is. Kennelijk zijn er altijd ergens op de wereld mensen te vinden die hun nieuwsgierigheid beloond willen zien. Ze worden door pianiste Jenny Lin, het SWR orkest en dirigent Jiri Stárek (1923-2011) op hun wenken bediend.

index