CD-recensie
© Siebe Riedstra, september 2019
Beethoven: Egmont op. 84 (complete toneelmuziek) Elisabeth Breuer (sopraan), Robert Hunger-Bühler (verteller), Helsinki Baroque Orchestra o.l.v. Aapo Häkkinen |
Het leek zo mooi, een uitvoering van Beethovens partituur bij het toneelstuk Egmont van Johann Wolfgang von Goethe. Vastgelegd op het instrumentarium dat de componist oorspronkelijk ter beschikking stond bij concerten rond de laatste jaarwisseling. Aan goede intenties geen gebrek: een prima orkest en een zangeres die iets lijkt te hebben van de ongeschoolde toneelspeelster die Beethoven ter beschikking stond. Maar al in de eerste maten gaat het mis. De een na de andere ongelijke inzet, gepaard aan temposchommelingen die geen agogische noodzaak lijken te hebben zorgen voor een onrustige luisterervaring. Na de ouverture zet de verteller in op een toon die we kennen uit vervlogen tijden: met stemverheffing en opgelegde emotie. Uiteraard komt dat in een zaalsituatie heel anders over dan in de huiskamer, maar het wringt met de muzikale intenties van de componist, die het vooral gelegen was aan het opbouwen van een evocatieve atmosfeer van spanning en verwachting. Wanneer Klärchen inzet lijkt de zon even door te breken, maar het marstempo van 'Die Trommel gerühret' wordt door dirigent Aapo Häkkinen stug afgeremd. Het patroon herhaalt zich, al zijn er een paar mooie momenten waar te nemen, waaronder heel even de orkestrale bijdragen op pianoforte van de dirigent. De opname laat in het forte nogal te wensen over - ze loopt aan het eind van de ouverture zo vol dat de prominente trompetfanfares nauwelijks waarneembaar zijn.
Jammer, want de catalogus puilt niet uit van uitvoeringen op oude instrumenten. Gelukkig is er een alternatief op het label Alpha, in de serie Resound Beethoven, van dirigent Martin Haselböck en zijn Wiener Akademie, eveneens een live-opname (hier besproken). Daar valt alles op zijn plaats, hoewel ook daar de verteller het niet kan laten om de emoties hier en de daar de vrije loop te laten. Het is een uitgave die op een tweede cd de Engelse versie van de tekst laat horen. Boeiend om vast te stellen dat de Amerikaanse verteller veel minder Teutoons met de tekst omgaat...