CD-recensie

 

© Siebe Riedstra, april 2015

 

Bach: Engelse Suite nr. 1 in A, BWV 806 - nr. 3 in g, BWV 808 - nr. 5 in e, BWV 810

Pjotr Anderszewski (piano)

Warner Classics 0825646219391 67'

Opname: maart/april/juni 2014, Philharmonic Concert Hall (Filarmonia Narodna), Warschau

   

Pjotr Anderszewski (1969) stond in 1990 op het punt om de eerste prijs te winnen op het Pianoconcours in Leeds. Dat was tenminste wat iedereen verwachtte. In de finale, halverwege opus 27 van Anton Webern, hield hij op met spelen en verliet het podium, teleurgesteld in zichzelf. Het heeft zijn carrière beslist niet vertraagd, maar het zegt iets over de instelling van deze buitengewoon zelfkritische en even buitengewoon begaafde kunstenaar. Zijn discografische reputatie berust op een handvol registraties van een selecte groep componisten. Bach, Schumann, Mozart, Beethoven, Chopin en Szymanowski zijn vertegenwoordigd met uitgekiende keuzes waaraan hij over de jaren blijft slijpen. Sinds het begin van deze eeuw neemt hij op voor het label Virgin, dat inmiddels is overgegaan in handen van Warner. Niet alleen zijn cd's trekken de aandacht, op dvd is hij te zien in een aantal opmerkelijke films van Bruno Monsaingeon. Zo verschenen Beethovens Diabelli Variaties niet alleen op cd, maar ook als documentaire. Een prachtig portrait van deze enigmatische muzikant met als toepasselijke titel Unquiet Traveller, is hier uitvoerig door collega Aart van der Wal besproken. Met de onderhavige uitgave besteedt Anderszewski voor de derde maal aandacht aan Johann Sebastian Bach. Eerder verschenen de Franzözische Ouvertüre en de Vijfde Franse Suite nog bij Harmonia Mundi, en de Partita's 1, 3 en 6 op Virgin Classics. Op deze cd presenteert hij drie van de zes Engelse Suites.

Eigenlijk is het heel wonderlijk dat het ene segment van ons muziekbeleven hartstochtelijk bezig is om de waarheid in de klanken van Bach te vinden door zo getrouw mogelijke kopieën van instrumenten en speelmanieren, terwijl een ander segment zich laaft aan uitvoeringen van dezelfde noten op een aperte vervalsing, de moderne Steinway. Dat komt natuurlijk voor alles door de kwaliteit van de noten van Bach, maar zegt ook iets over die selecte groep pianisten die het maar niet kunnen laten om Bach op hun repertoire te nemen. Wanneer het ze lukt om die noten naar een hoger plan te verheffen lijken ze in hun missie geslaagd en hebben ze - om met Ton Koopman te spreken - klavecinisten een impuls bezorgd om het nog beter te doen. Anderszewski is zo'n pianist, en hij bevindt zich in het selecte gezelschap dat zich met Bach bezig houdt of hield in de kopgroep. Sviatoslav Richter vinden we daar ook, volgens veel kenners samen met Glenn Gould. Het zijn mannen die de noten van Bach op superieure wijze beheersen, een fenomenaal inzicht hebben in de structuur van de partituur, de dynamiek louter en alleen in dienst stellen van die structuur, en een beheersing van het ritmische verloop tonen die een ijzeren tempovastheid verbindt aan een welhaast swingend gevoel voor souplesse. Luister naar de Prelude van de Derde Suite, de track waarmee deze uitgave opent, en u begrijpt waar het over gaat. De Sarabandes van de Eerste en de Vijfde Suites lijken op het eerste gezicht (te) langzaam, maar wacht maar tot de herhalingen, waar Anderszewski met ornamenten aan de slag gaat waar Bach om geglimlacht zou hebben. In het boekje legt de pianist zijn keuze voor een iets andere volgorde en editie in de Eerste suite uit. Uiteraard neemt Anderszewski alleen genoegen met de beste pianostemmer en een superieur opnameteam. Het kan jaren duren voor er weer een cd van dit kaliber langskomt.


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links