CD-recensie
© Siebe Riedstra, juli 2014
Bach: Delen uit cantates in bewerkingen voor orgel vierhandig | deel 6 (zie onder) Euwe en Sybolt de Jong, Müller orgel St.-Bavokerk Haarlem Westra Media WM 230713 • 70' • Opname: mei 2013 |  |
In 2006 verscheen een cd die een heel nieuw licht liet schijnen op het orgel van Johann Sebastian Bach. Sybolt en Euwe de Jong, organisten uit Groningen, klommen samen op de orgelbank en brachten delen uit Cantates van de Meester tot klinken in bewerkingen voor vier handen (en vier voeten). Het resultaat was betoverend, meeslepend en ontroerend tegelijk, en werd links en rechts met enthousiasme ontvangen. Inmiddels zijn de orgelbroers vele concerten verder en presenteren ze hier alweer hun zesde cd in een serie waaraan wat mij betreft voorlopig nog geen einde hoeft te komen. Aan de inventiviteit van Sybolt en de hoeveelheid beschikbare noten van Johann Sebastian zal het niet liggen. Sybolt de Jong is het creatieve brein achter het project, hij componeert en arrangeert - en nog veel meer dan Bach. Zijn broer Euwe is directeur van de Schumann Akademie in Zwolle. Ze speelden de eerste vijf delen van de serie in op Nederlandse orgels met een rijke historie en een directe verwantschap met Bachs orgelideaal, in Bolsward, Leeuwarden, Kampen, Groningen en Melle (D). Voor deel zes kozen ze het Müller-orgel van de Bavo in Haarlem, en weer is het alsof we er ineens tientallen Schübler- Choräle bij hebben gekregen. Honderden concerten en zes cd's - zonder subsidie, sponsoring en crowdfunding, en dat ook nog eens in een markt die minder dan 1% bedraagt van wat we zo eufimistisch de muziekindustrie noemen. Dat is knap werk. Van de tweede track op deze schijf, 'Vergnügte Ruh, beliebte Seelenlust', een van de allermooiste aria's die Johann Sebastian ons naliet, draag ik de noten een leven lang mee. Het is muziek voor de menselijke stem, ik weet het, en een orgel is niet meer dan een machine met toetsen en pijpen die soms tientallen meters verderop geplaatst zijn. Het mooiste compliment dat ik Euwe en Sybolt de Jong dan ook kan maken is dat ze die stem hebben weten te vertalen naar klanken die je raken tot in het diepst van je ziel.
1. Chorale Concerto - Ach, lieben Christen, seid getrost - BWV 114/12
2. Aria - Vergnügte Ruh, beliebte Seelenlust - BWV 170/1
3. Aria - Gott hat alles wohlgemacht - BWV 35/4
Duet and Chorale
4. Duet - Nim mich mir, und gib mich dir - BWV 163/5
5. Chorale - Nicht nach Welt, nach Himmelnicht - BWV 70/11
Trio Sonata in Bes
6. Allegro - Erfüllet, ihr himmlischen göttlichen Flammen - BWV 1/3
7. Adagio - Schäme dich, o Seele, nicht - BWV 147/3
8. Allegro - Gerechter Gott, ach rechnest du? - BWV 89/5
Variations: Was Gott tut, das ist wohlgetan
9. Variation 1 - Sinfonia - BWV 75/8
10. Variation 2 - Aria - BWV 100/4
11. Variation 3 - Concerto - BWV 100/6
Quartet Sonata in G
12. Allegro - Ich bin herrlich, ich bin schön - BWV 49/4
13. Molto adagio - Bete aber auch dabei - BWV 115/4
14. Allegro - Herr, soweit die Wolken gehen - BWV 171/2
Preludium & Chorale
15. Preludium - Aus tiefer Not schrei ich zu dir - BWV 38/1
16. Chorale - Ob bei uns ist der Sünden viel - BWV 38/6