CD-recensie

 

© Siebe Riedstra, mei 2014

 

Bach: Hoboconcert in F, BWV 1053 - Concert voor hobo d'amore in A, BWV 1055 - Hoboconcert in G, BWV 1056 - Concert voor hobo d'amore in G, naar BWV 100, 170 en 30 - Concert voor hobo en viool in c, BWV 1060R

Andrius Puskunigis (hobo), Simona Venslovaité (viool), St. Christopher Chamber Orchestra o.l.v. Donatas Katkus

Brilliant Classics 94991 66'

Opname: augustus 2013, St. Catherinekerk, Vilnius, Litouwen

 

Klassieke muziek kruipt waar ze niet gaan kan. Dat bewijst deze schitterende cd, die ik voor € 2,99 aanschafte bij Blokker in de Dorpsstraat. Hij stond in het bakje CD van de Maand. Een maand geleden vond ik in datzelfde bakje een prachtige uitgave van bewerkingen voor blaaskwintet van muziek van Maurice Ravel, volgespeeld door de keurtroepen van blazend Nederland. Eerder stond blokfluitist Erik Bosgraaf met de Vier Jaargetijden van Vivaldi in de maandelijkse etalage. Klassieke muziek voor de prijs van een ijsje. Het kan niet op.

Bach schreef prachtige muziek voor de hobo, die terug te vinden is in de instrumentale delen van zijn cantates. Reden genoeg voor ondernemende hoboïsten om uit die verschillende delen complete concerten samen te stellen. Nu worden ze daarin voorbeeldig gegidst door de grote Johann Sebastian zelf, want die maakte van die instrumentale delen zelf ook bewerkingen, maar dan voor zijn eigen instrument, het 'Clavier'. Dat zijn dus de blauwdrukken voor concerten voor andere instrumenten. Voor de oorspronkelijke toonsoorten en instrumentale bezettingen konden de bewerkers zich baseren op de cantates. Het prachtige concert voor hobo en viool is gebaseerd op het concert voor twee klavecimbels in c; vroeger werd voor de transcriptie altijd de toonsoort d klein gekozen, tegenwoordig houdt men vast aan het origineel.

Hoboïsten zijn altijd op zoek naar nog meer materiaal dat in aanmerking zou kunnen komen voor een mogelijk 'nieuw' concert. Het is Andrius Puskunigis gelukt: uit drie cantatedelen heeft hij een volkomen overtuigend concert voor hobo d'amore weten te peuren. Uitgangspunt was zonder twijfel de schtterende aria 'Vergnügte Ruh, beliebte Seelenlust', de opening van de gelijknamige cantate, BWV 170. Nu is dat een aria voor altstem, hobo d'amore en strijkers - dus is er een probleem: niet de hobo d'amore heeft de 'concertante' hoofdstem, maar de altstem. De oplossing is simpel: elimineer de obligate hobo d'amore, en geef hem de zanglijn terug. Het resultaat is een van de mooiste instrumentale delen die Johann Sebastian posthuum heeft geschapen.

Verantwoordelijk voor al dit moois is hoboïst Andrius Puskunigis, actief in Litouwen. Hij wordt begeleid door een juweel van een kamerorkest, het St. Christopher Chamber Orchestra. Er wordt gespeeld op moderne instrumenten, maar de stijl van spelen is geheel bijdetijds - zoiets als het Nederlandse Combattimento Consort. Puskunigis laat zijn fantasie de vrije loop in de Da Capo secties (herhalingen), en brengt heel smaakvol subtiele versieringen aan. De vergelijking met Ton koopman dringt zich op - een genot om naar te luisteren.


index

Home  -  Actueel  -  Audio  -  Muziek  -  Video  -  Boeken  -  Links