CD-recensie
© Siebe Riedstra, februari 2013
 |
Bach: 6 Schübler Choräle BWV 645-650 - Praeludium en Fuga in b, BWV 544 - in G, BWV 541 - in c, BWV 546 - in C, BWV 545 - in e, BWV 548 - in C, BWV 547 - Toccata & Fuga in d (Dorische), BWV 538 - Fantasie en Fuga in c, BWV 537
Matteo Messori (orgel)
Brilliant Classics 94380 • 54' + 52' • (2 cd's)
Opname: juni 2011, Johannes Creutzburg orgel (1735), St. Cyriakus Kirche Duderstadt;
Eilert Köhler orgel (1738), Kreuzkirche Suhl
Het label Brilliant zorgde in het Bachjaar 2000 voor een integrale uitgave van Bachs werken die de aandacht trok door zijn lage prijs en een nieuwe opname van alle geestelijke cantates. De serie verscheen deel voor deel gedurende het jaar, en was niet te koop in de platenwinkel maar bij prijsvechter Kruidvat. Veel van de uitgave bestond uit licenties, en vaak van uitstekende komaf. Zo tekende Hans Fagius voor de complete orgelwerken, opgenomen voor het label BIS. Sindsdien heeft Brilliant ook zelf voor interessante orgelopnamen gezorgd, met de Nederlandse organist Matthias Havinga en de Italiaan Matteo Messori.
Messori (Bologna, 1976) is een ondernemende klavecinist, organist en dirigent die in 2003 begon aan een integrale opname van de werken van Heinrich Schütz, eveneens voor het label Brilliant (klik hier). In werken van Bach was hij daar al eerder te horen in de Clavier-Übung III, uitgevoerd op drie verschillende instrumenten. Hier presenteert hij een van Bachs meest geliefde orgelcycli, de Schübler-Choräle, zes koraalbewerkingen die door de boekdrukker Schübler rond 1748 werden uitgegeven. Ze zijn gebaseerd op delen uit cantates, waarin een koraalmelodie als cantus firmus (uitkomende stem) wordt omspeeld. Een achttal grote orgelwerken in de categorie Preludium en Fuga completeren deze collectie. Messori schaart zich als organist in een groep jonge interpreten die op een vrijere manier omgaan met ritme en rubato. Bij dat laatste steel je een fractie van de lengte van de ene toon, om die aan een naburige toe te voegen. Voor diegenen die hun Bach regelmatig als een naaimachientje prefereren een ervaring die zeeziekte veroorzaakt. In de grote orgelwerken gebruikt Messori monumentale registraties voor complete delen. De beide orgels zijn met zorg gekozen, een Creutzburg uit 1735 in Duderstadt, en een Köhler uit 1738 in Suhl. Beide kerken zijn niet overakoestisch, en geven de opnametechniek alle gelegenheid tot een doorzichtig klankbeeld waarin voor de verandering ook de binnenstemmen goed te volgen zijn. Disposities van de instrumenten zijn afgedrukt, maar de gebruikte registraties niet. De begeleidende tekst stamt van Dr. Peter Wollny van het Bach-Archiv Leipzig, een autoriteit op dit gebied.