CD-recensie

© Paul Korenhof, januari 2014

Hoe deze aria's van Mozart in de tijd van de componist gezongen werden, weten we natuurlijk niet en zelfs een duidelijk beeld over hoe ze zouden moeten klinken, hebben we niet. Het blijft een kwestie van combineren en deduceren, en natuurlijk van smaak. Het enige was we zeker weten is dat de zalen toen kleiner waren, dat emoties eerder indirect dan direct werden uitgedrukt en dat de vocalistiek bij de tenoren daarop inspeelde met onder meer een snellere overgang naar falsettonen en een sterker gebruik van voix mixte.
Voor die laatste twee elementen zijn we bij Rolando Villázon in ieder geval aan het verkeerde adres. Zijn specialiteit is een open Italiaanse klank die we eerder zoudne verwachten in muziek van de latere Verdi en van componisten uit de periode van het verisme. Om eerlijk te zijn: zijn nadrukkelijke expressiviteit, compleet met rollende r's en een voorkeur voor een accentuerend forte of fortissimo, vind ik al misplaatst voor Nemorino in Donizetti's L'elisir d'amore, de rol die na zijn grote vocale crisis min of meer zijn visitekaartje is geworden.

Enkele jaren geleden heeft Villázon aan den lijve ondervonden wat ieder normaal mens ook koffiedik kon voorspellen: dat hij zijn stem zou ruïneren met Don José in Carmen en zware Verdi-rollen. Na zijn comeback doet hij het rustiger en daarbij komt hij over het algemeen tot respectabele prestaties, maar een deel van de vocale kwaliteiten die hem boven het gros van zelfs zijn beste stemcollega's deed uitstijgen, bleek daarna gereduceerd of verdwenen. Zijn populariteit was toen echter al een feit en momenteel heeft Villázon vooral een grote aanhang in Duitsland, waar hij om de haverklap mag optreden bij allerlei tv-programma's met 'music for the millions' en daar zal deze cd met concert-aria's van Mozart dus wel verkopen.

Een paar jaar geleden begon Villázon voor DG met een Da Ponte-cyclus onder Yannick Nézet-Séguin waarvan inmiddels Don Giovanni en Così fan tutte verschenen zijn. Ondanks enkele vocale en stilistische tekortkomingen verraste daarin vooral zijn viriele Don Ottavio, maar de pasteltinten van Così fan tutte lagen hem duidelijk minder. Dat hij daarnaast ook een Mozart-recital zou opnemen, komt dus niet als een verrassing, maar helemaal ondere de indruk ben ik weer niet. Hij blijft een Italiaans geschoolde operatenor met een heel 'open' klank en sterk extraverte zangstijl. De ene aria leent zich daar beter voor dan de andere en de algemene indruk is nog niet die van een olifant in een porseleinkast, maar subtiele vocalistiek is toch iets anders en van een 'Weense Mozart' is hier helemaal geen sprake.
De fans van Villázon, die minder moeite zullen hebben met zijn zeer persoonlijke Mozart-stijl, kunnen zeker blij zijn met deze uitgave. Ieder ander moet maar voor zichzelf uitmaken of dit zijn smaak is, maar het is in ieder geval amusant om keertje te luisteren naar de scène 'Clarice cara mia sposa', evenals (waarschijnlijk) 'Si mostra la sorte' en 'Con ossequio, con rispetto' geschreven als extra aria voor de tenor Antonio Palmini in de muzikale komedie L'Astratto, ovvero il giacatore fortunato van Niccolò Piccinni. In 'Clarice' wordt de tenor namelijk vocaal bijgestaan door dirigent Antonio Pappano, die hier een drietal interpolaties voor bas voor zijn rekening neemt. Leuk gedaan, maar als dirigent is Pappano hier toch beter op zijn plaats met begeleidingen die een welluidende muzikale achtergrond vormen voor de zang van de Mexicaanse stertenor.

index