CD-recensie
© Kees de Leeuw, mei 2009
 |
Vogler: Symfonie in d - Symfonie in G – Balletsuites nrs. 1-2 - Ouverture Athalie – Ouverture Erwin und Elmire – Ouverture Hamlet.
London Mozart Players o.l.v. Matthias Bamert.
Chandos CHAN 10504 • 68' • (cd-première).
Het label Chandos behoort tot de maatschappijen die de platgetreden paden vaak verlaten en cd’s uitbrengen van minder bekende componisten of met minder bekende composities. Hoewel het zwaartepunt op de negentiende en twintigste eeuw ligt bestaat er ook een succesvolle serie “contemporaries of Mozart”. De nadruk ligt op symfonieën uit de tweede helft van de achttiende eeuw. Hoewel er een aantal opnamen verschenen van componisten die wel erg in de schaduw van de meester bleven, biedt de serie een aantal aangename verrassingen. Sprankelende muziek van bijvoorbeeld grotendeels vergeten componisten als Váchlav Pichl, Samuel Wesley en Paul Wranitzky. Recent verscheen een cd met werk van de Duitse componist Georg Joseph Vogler (1749-1814). Volgens het cd-boekje zijn het composities die niet eerder (voor cd?) werden opgenomen.
Het is moeilijk om na te gaan of niet een of ander klein onbekend label toch al eerder de première van een dergelijk werk had. Feit is dat er weinig cd’s met Voglers werk bestaan. Vogler die naast musicus ook theoloog was, wordt daarom ook wel aangeduid als Abt of Abbé Vogler. Hij werd als aalmoezenier en spoedig daarna als kapelaan benoemd aan het hof van Mannheim. Hier trof hij een van de beste orkesten van Europa, waar musici als Johann Stamitz, Christian Cannabich en Ignaz Holzbauer de grondslag voor gelegd hadden. De keurvorst was zeer enthousiast over de musicus Vogler en stelde hem in staat een studiereis naar Italië te maken. Padre Giovanni Battista Martini in Bologna was niet zo geestdriftig over de abt als de keurvorst. Elders in Italië had Vogler meer succes. Het was niet de enige keer dat over de abt nogal verschillend werd geoordeeld. Mozart die in 1777 Mannheim bezocht behoorde tot zijn grootste critici, terwijl Voglers leerling Carl Maria von Weber hem de hemel in prees. Dat was overigens zo’n 25 jaar later later, toen Vogler in Wenen les gaf.
Hoewel Vogler ook door Schumann geprezen werd raakte de muziek van de abt toch al betrekkelijk snel in de vergetelheid. Vogler werd en wordt vooral gewaardeerd als muziektheoreticus, voor zijn ontwerpen van orgels en misschien als leraar, maar als componist beduidend minder.
Deze cd maakt duidelijk waarom. Het zijn vaak weinig originele composities die je snel lijkt te vergeten. Vooral de ouvertures maakten op mij niet veel indruk, de balletsuites zijn beter van kwaliteit. Maar ze lijken wel erg sterk geïnspireerd door Von Gluck. Bepaald geen onaangename muziek, maar met weinig inbreng van Vogler. De twee symfonieën zijn naar mijn mening het meest belangwekkend, en kunnen op zijn best de vergelijking met de nog niet geheel rijpe Mozart doorstaan.
Het valt misschien op dat ik weinig over de muziek te melden heb. Dat komt omdat deze composities van Vogler in vergelijking met begaafdere tijdgenoten te weinigzeggend zijn. Er is eigenlijk geen passage die echt grote indruk maakte. Geen grootste muziek, maar voor de liefhebber van het symfonisch genre in de achttiende eeuw toch wel een, zij het kleine, aanwinst. Aan de prima uitvoeringen van de toegewijde London Mozart Players en Matthias Bamert valt niets af te dingen. Aan de opname evenmin.