CD-recensie

© Kees de Leeuw, december 2010

Boccherini: Symfonie nr. 3 in a, G. 503 – nr. 8 in D, G. 508 – nr. 21 in C, G. 515

London Mozart Players o.l.v. Matthias Bamert

Chandos CHAN 10604 • 66' •

Chandos zet zijn succesvolle serie Contemporaries of Mozart voort met een cd met 3 symfonieën van de Italiaan Luigi Boccherini (1743-1805). Boccherini is vooral bekend vanwege het menuet uit het strijkkwintet in E, op. 11 nr. 5. Ėén deel slechts uit zijn meer dan honderd strijkkwintetten, dat toch representatief is voor het oeuvre van de componist, elegant, verfijnd en melodieus. Het geldt ook voor de hier te beluisteren symfonieën. Het genre symfonie neemt overigens een bescheiden plaats in binnen het oeuvre van Boccherini, hoewel hij er circa dertig componeerde.

De symfonieën met de nummers 3 en 8 verschenen in een set van 6 concerti a grande orchestra, op. 12 in 1771. Boccherini was toen nog werkzaam aan het Spaanse hof, waar hij een aanzienlijk deel van zijn loopbaan doorbracht. Beide werken herinneren door de sterke contrasten aan Carl Philipp Emanuel Bach. De Derde symfonie heeft in het openingsdeel soms bijna beethoveniaanse allures. Opvallend in deze symfonie is de prachtige partij voor piccolo fluit in het derde deel. In dit deel wordt vaak gekozen voor een gewone fluit, maar op deze cd is gekozen voor een bladmuziekeditie waar de piccolo wordt voorgeschreven. De bespeler verdient een groot compliment voor de verfijnde speelwijze, zonder tot schelheid of scherpte te vervallen.

De Eenentwintigste symfonie schreef Boccherini in 1786 toen hij uit Spaanse dienst was en bij koning Friedrich Wilhelm werkte. Deze koning en cellist was een neef van Frederik de Grote, bekend als componist en fluitist in Potsdam. Haydn en Mozart wijdden hun “Pruisische” kwartetten aan Friedrich Wilhelm. Het werk is één van de vier sinfonie a grande orchestra, op. 37. Markant is de solopartij voor veel instrumenten. De betrekkelijk korte symfonie herinnert aan vergelijkbaar werk van Johann Christian Bach. In de finale brengt Boccherini een hommage aan Haydn. De tekstschrijver van het cd-boekje verwijst naar een van de Londense symfonieën van Haydn, maar die waren in 1786 nog niet geschreven. Maar het is zeker zo dat dit deel duidelijker Haydniaans is dan de overige delen.

In alle symfonieën valt in meer of mindere mate het concertante element op. De afwezigheid van trompetten en pauken is opvallend. Gelukkig blijven we hierdoor gevrijwaard van de soms wel erg obligate en voorspelbare fanfares van diverse tijdgenoten van Mozart. Misschien mede hierdoor klinken Boccherini’s symfonieën wat ingetogener, ernstiger en meer melancholiek. Boccherini stelt zich minder afhankelijk op van Mozart en Haydn en onderscheidt zich hiermee van heel wat collega’s die minder origineel waren en meer de grote meesters probeerden te imiteren.

De combinatie London Mozart Players en Matthias Bamert is een zeer gelukkige, zoals blijkt uit de vorige delen uit deze reeks. Deze keer doen ze er nog een schepje bovenop. Het klinkt allemaal goed gearticuleerd en gedetailleerd en mede dankzij een heel goede opname valt er veel te genieten.